ΒΕΛΕΣΤΙΝΟ καιρός

ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ

Μιχαήλ Αθηναίος – Ο Βολιώτης που διδάσκει Τσίρκο στο Νότιγχαμ

Μία ξεχωριστή κι ενδιαφέρουσα συνέντευξη στον Φοίβο Παπαγεωργίου
Μιχαήλ Αθηναίος – Ο Βολιώτης που διδάσκει Τσίρκο στο Νότιγχαμ

Για ιδέστε όλοι
τον ακροβάτη
που τραμπαλίζεται…
 
Θα μπορούσαν οι Χαΐνηδες να τραγουδούν για τον Βολιώτη σχοινοβάτη και street performer, Μιχαήλ Αθηναίο;
 
Καθόλου απίθανο, αν βρισκότανε σε κάποια πλατεία του Νότιγχαμ ή στη σχολή που διδάσκει σε παιδιά τα μικρά και μεγάλα μυστικά της ακροβατικής τέχνης, η οποία στους περισσότερους είναι κοινώς γνωστή με τον γενικό όρο "Τσίρκο"!
 
Όλα ξεκίνησαν από τις γειτονιές του Βόλου για τον 28χρονο σήμερα καλλιτέχνη ακροβάτη που ζει κι εργάζεται επί αγγλικού εδάφους… ή καλύτερα σχοινιού!
 
Ο ίδιος μας διηγείται…


 
Πώς ξεκίνησε η… μανία σου με τα ζογκλερικά;
 
Σε νεαρή ηλικία στον Βόλο. Είχα δει κάτι παρόμοιο, μία σχετική παράσταση και άρχισα να προπονούμαι μόνος μου. Ωστόσο, αυτό που με οδήγησε στο να μυηθώ σε αυτή την τέχνη ήταν μία παρέα με παιδιά από την Θεσσαλονίκη που ήρθε στον Βόλο κι έκανε "show" στον δρόμο. Ξεκίνησα κι εγώ μαζί τους, πήγαμε σε νησιά, δώσαμε κι εκεί παραστάσεις. Μου άρεσε αρκετά το καλλιτεχνικό κομμάτι από αυτά που κάναμε στον δρόμο. Έτσι, αποφάσισα μετά το Λύκειο να πάω στην Αγγλία και να φοιτήσω σε Πανεπιστήμιο στο Γουίντσεστερ με θέμα "Street Arts and Performance". Η σχολή είχε αρκετά να μάθεις σε θεωρητικό επίπεδο όπως η διοργάνωση φεστιβάλ ή μαθήματα για την ιστορία της τέχνης. Κάναμε κι αρκετές εργασίες.
 
Στη συνέχεια βρέθηκα στην Σλοβενία για ένα πρόγραμμα "clowning" κι εκεί έμαθα από άλλα παιδιά πως υπάρχουν ειδικές σχολές στις οποίες μπορείς αποκλειστικά να προπονηθείς καθημερινά σε σοβαρό επίπεδο και να εξελιχθείς.
 
Υπάρχουν προπαρασκευαστικές και ανώτερες σχολές τσίρκου οι οποίες βέβαια έχουν και ηλικιακό όριο. Θα τις συναντήσεις στην Ιταλία, την Γαλλία, το Βέλγιο, τον Καναδά. Ο συγκεκριμένος τομέας έχει παγκόσμια απήχηση αλλά είναι κάτι που δυστυχώς δεν δίνεται ως πληροφορία στα παιδιά στο σχολείο.
 
Εγώ επέλεξα την σχολή του Τορίνο. Για να εισαχθείς περνάς από οντισιόν. Σε εξετάζουν σε φυσική κατάσταση, τεχνική, χορό, ασκήσεις θεάτρου και μπαλέτου ενώ παρουσιάζεις και μία δίλεπτη σκηνή με καλλιτεχνικό περιεχόμενο.
 
Προσωπικά, η σχοινοβασία μου άρεσε πάρα πολύ από πριν. Το σχοινί είναι από τις πιο παλιές τέχνες.
 
Εκεί, λοιπόν, δοκιμάζεις τα πάντα και αναλόγως σε τοποθετεί ο καθηγητής όπου θα κρίνει πως έχει τις μεγαλύτερες δυνατότητες αλλά μπορείς κι εσύ να επιλέξεις.
 
Μετά το Τορίνο γύρισα στην Αγγλία. Θα ήθελα πολύ κάποια στιγμή να επιστρέψω στην Ελλάδα και να ανοίξω μία αντίστοιχη σχολή. Μου αρέσει πάρα πολύ αυτό το κομμάτι, το να διδάσκω και να προπονώ παιδιά και νέους. Θα πρέπει οι νέοι στην Ελλάδα να μάθουν και για τις σχολές του εξωτερικού. Στη χώρα μας υπάρχουν κάποιες σχολές με εναέρια πανιά ή πολ ντάνσινγκ. Εγώ θα ήθελα να ανοίξω καθαρά μία σχολή τσίρκου και να προσφέρω την ανάλογη καθοδήγηση.
 
Να αναφέρω επίσης πως στο να ακολουθήσω αυτή την πορεία βοήθησε πολύ το γεγονός ότι οι γονείς μου είχανε ανοιχτούς ορίζοντες και με στήριξαν. Δεν είναι εύκολο να το αποδεχθείς! Πολλοί γονείς φυσικά ανησυχούν και για την οικονομική αποκατάσταση του επαγγέλματος.


 
Μίλησέ μας για την σχολή που εργάζεσαι
 
Αυτή την περίοδο κάνω "μαθήματα τσίρκου" σε παιδάκια ως καθηγητής. Ως δεύτερη δουλειά εργάζομαι σε μία δομή απεξάρτησης για να συμπληρώσω το εισόδημά μου.
 
Η σχολή τσίρκου στην οποία εργάζομαι απευθύνεται σε παιδιά. Τους μαθαίνω σχοινοβασία, γενικά ό,τι έχει να κάνει με την ισορροπία. Μονόκυκλο, ζογκλερικά, ρόλα μπόλα, κόλπα εδάφους και αέρα. Πάντα με τα απαραίτητα μέτρα προστασίας. Οφείλουμε να είμαστε προσεκτικοί ενώ γίνεται και ο σχετικός έλεγχος σε κάθε σχολή από το κράτος.
 
Τα παιδιά το βλέπουν ως παιχνίδι και μάλιστα εντυπωσιακό. Αλλιώς θα αντιληφθεί το παιδί έναν άνθρωπο που κάνει μία κωλοτούμπα στον αέρα. Είναι… σαν σφουγγάρια. Έχουν σε τεράστιο βαθμό αναπτυγμένη τη φαντασία τους. Συν τοις άλλοις, αυτό είναι ένα μάθημα και για μένα.  Τα παιδιά σου διδάσκουν πράγματα που έχεις συνήθως ξεχάσει ως ενήλικας.
 
Τους βοηθάς στα πρώτα τους βήματα και μετά σε ξεπερνούν και χαίρεσαι. Αυτή είναι η έννοια του καθηγητή.
 
Να σημειώσουμε πως εδώ υπάρχουν προγράμματα που αν θέλει ένα παιδί να ασχοληθεί και να μάθει τα μυστικά του τσίρκου, χρηματοδοτείται σε ένα μεγάλο ποσοστό, με βάση και τα οικονομικά κριτήρια.

«Θα ήθελα πολύ κάποια στιγμή να επιστρέψω στην Ελλάδα και να ανοίξω μία Σχολή Τσίρκου»
 
Έχεις διδάξει και σε ιδρύματα εξ’ όσων γνωρίζω
 
Έχω βρεθεί και σε φυλακή για workshop με τροφίμους, όπως και σε ψυχιατρείο. Άλλωστε, η ακροβασία, σχοινοβασία κ.ο.κ. λειτουργεί και ως ψυχοθεραπεία. Στη φυλακή θυμάμαι άρεσε πάρα πολύ στους ανθρώπους να κάνουν κωλοτούμπες. Έχει πολλή ενέργεια αυτή η πράξη και είναι ευκαιρία και να εκτονωθείς. Έχω διδάξει και σε άτομα με Σύνδρομο Down.
 
Σε γενικό πλαίσιο, δεν χρειάζεται να γίνεις και ο καλύτερος ακροβάτης, προσαρμόζεσαι αναλόγως την κατάσταση και χαίρεσαι αυτό που κάνεις.

«Μου αρέσει πάρα πολύ το να διδάσκω και να προπονώ παιδιά. Έχουν σε τεράστιο βαθμό αναπτυγμένη τη φαντασία τους»
 
Πώς νιώθεις ακροβατώντας συνεχώς πάνω σε ένα σχοινί;
 
Όταν ανεβαίνεις εκεί πάνω ξεχνάς τα πάντα. Φεύγει κάθε άγχος, κάθε σκέψη. Ό,τι περιέχει ισορροπία χρειάζεται να είσαι εκεί στο «100%» της συγκέντρωσής σου. Δεν μπορείς να ξεχαστείς…
 
Είναι ένα ταξίδι που ξεκινάς και δεν υπάρχει τέλος. Εξελίσσεσαι συνεχώς και μπορείς αναλόγως τις ικανότητές σου, να δημιουργήσεις ένα «κόλπο».
 
Είναι απίστευτη αυτή η ελευθερία του να εκφράζεις σε μία παράσταση τον εαυτό σου, τα θέλω σου, τις αμφιβολίες σου και τους προβληματισμούς σου.
 
Μπορώ να περιγράψω την πορεία της οικονομίας και της πολιτικής με την σχοινοβασία.
 
Με την ομιλία, τις κινήσεις, τους συμβολισμούς, την ένδυση, είναι δυνατόν να αποτυπώσεις την κοινωνία και να κάνεις ένα αστείο δρώμενο χωρίς λέξεις. Να θέσεις έναν προβληματισμό στον θεατή και να συνεχίζει να σκέφτεται και στο σπίτι. Το καλό με αυτή την τέχνη του δρόμου είναι ότι ο θεατής δεν χρειάζεται να πληρώσει εισιτήριο για την παράσταση. Το street show έχει μεγάλη και άμεση απήχηση στο λαό.
 
Χρειάζεται όμως πολύ κόπο και ιδρώτα…
 
Στο Τορίνο είχα έναν καθηγητή με καταγωγή από την Αλβανία. Προχωρημένης ηλικίας. Είχε διδαχθεί και την κινεζική και την ρωσική τεχνική και το επίπεδό του ήταν… Ολυμπιονίκη. Για να φτάσεις στην κορυφή πρέπει να ξεκινήσεις από μικρός.
 
Η συγκέντρωση είναι αρκετά δύσκολο κομμάτι. Η αυτοσυγκέντρωση για την ακρίβεια. Να βγάζεις 8-10 ώρες την ημέρα προπόνηση μόνος σου. Όταν είσαι στη σχολή έχεις τους δασκάλους. Στη συνέχεια πρέπει να κρατηθείς σε ένα συγκεκριμένο επίπεδο αλλά και να εξελιχθείς. Είναι η σκληρή πραγματικότητα και χρειάζεται αφοσίωση.


 
Κόλπα, τσίρκο και ζωή, τι λες;
 
Το τσίρκο και ό,τι περιλαμβάνει αυτό αποτελεί ένα παράλληλο σύμπαν με τη ζωή. Στο υψηλότερο επίπεδο κυριαρχεί η ρουτίνα. Είναι σαν δουλειά. Πορεύεστε μαζί. Είναι η ίδια σου η ζωή.
 
Και σαν δάσκαλος όμως, πορεύεσαι με διαφορετικούς ανθρώπους, συνεργάτες και κάνεις παραστάσεις. Το θεωρώ λίγο πιο διαδραστικό γιατί έχεις πολλές επιλογές και αυτό είναι κάτι όμορφο.
 
Όσον αφορά τη νομαδική ζωή των καλλιτεχνών-εργαζομένων σε τσίρκο, ήταν κάτι που είχα την επιλογή να το βιώσω στο Τορίνο αλλά δεν ήταν στα ενδιαφέροντά μου να το ακολουθήσω.
 
Με ενδιαφέρει αρκετά να πραγματοποιώ παραστάσεις στον δρόμο, στην κοινωνία.

Προπόνηση με παρέα!
 
Φοβάστε;
 
Πλέον, υπάρχει πάντα προστασία σε όλα τα νούμερα. Πολύ σπάνια θα επιχειρήσει κάποιος κάτι πολύ επικίνδυνο.
 
Στα μεγάλα τσίρκο κοιτούν πάρα πολύ την ασφάλεια, ειδικά σε σχέση με παλαιότερα. Εντούτοις, θεωρητικά όλα αυτά που κάνουμε είναι επικίνδυνα.
 
Πώς βιώσατε-βιώνετε την πανδημία;
 
Η κατάσταση με τον νέο κορωνοϊό και την πανδημία ήταν δύσκολη παγκοσμίως. Στο επάγγελμά μας, υπήρχαν μέτρα προστασίας όπως το να μην χρησιμοποιούμε το ίδιο σχοινί για όλους τους μαθητές. Παραστάσεις ακυρώθηκαν ενώ χρειάστηκε να κάνουμε και μαθήματα από το σπίτι, ειδικά στην πρώτη καραντίνα, κάτι που σαφώς σε αυτό το αντικείμενο είναι πολύ δύσκολο κι έχει συγκεκριμένο εύρος.

Από παλαιότερη παράσταση στην Πλατεία Αγίου Νικολάου