Δένδιας και Πομπέο υπογράφουν συμφωνία με την οποία θα εγκατασταθούν δυνάμεις των ΗΠΑ σε Λάρισα, Στεφανοβίκειο Μαγνησίας και Αλεξανδρούπολη, ενώ παραμένουν και στη βάση της Σούδας.

Η τροποποίηση του Παραρτήματος της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA - Mutual Defence Cooperation Agreement) Ελλάδος – ΗΠΑ, η οποία θα υπογραφεί σήμερα (σ.σ. χθες 5/6) στην Αθήνα μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας και των Ηνωμένων Πολιτειών, Νίκου Δένδια και Μάικ Πομπέο, βαθαίνει την αμυντική μας συνεργασία με την Ουάσινγκτον και διευρύνει γεωγραφικά το αποτύπωμα της παρουσίας των αμερικανικών στρατευμάτων σε τέσσερις (από μία έως τώρα, τη Σούδα) περιοχές της χώρας, χωρίς ωστόσο να παίρνει η Ελλάδα ως αντάλλαγμα συγκεκριμένες πολιτικές εγγυήσεις και δεσμεύσεις στήριξής της από την Ουάσινγκτον σε σχέση με το Αιγαίο και τη Νοτιο-Ανατολική Μεσόγειο.

Δεν είναι ακόμη σαφές αν θα υπάρξει κάποιου τύπου σχετική αμερικανική δέσμευση (πιθανόν όχι) στο πλαίσιο του δεύτερου γύρου του Στρατηγικού Διαλόγου που αρχίζει τη Δευτέρα στην Αθήνα, μετά την αναχώρηση του Μάικ Πομπέο για την Ουάσινγκτον, όπου τον περιμένει ο γολγοθάς της υπόθεσης "Ουκρανία", το αίτημα τριών επιτροπών του Κογκρέσου να καταθέσει τα σχετικά έγγραφα και της πιθανής παραπομπής του προέδρου Τραμπ με το ερώτημα της καθαίρεσης.

Στρατηγικής σημασίας

Πρακτικά, η τροποποίηση του παραρτήματος της συμφωνίας αναβαθμίζει τη χώρα μας ως σύμμαχο των Ηνωμένων Πολιτειών, με κυβερνητικά στελέχη να εκτιμούν ότι η μεγαλύτερη αμερικανική στρατιωτική παρουσία στην Ελλάδα από μόνη της αποτελεί εγγύηση για την ακεραιότητα της χώρας, κάτι πολύ αμφίβολο, όπως άλλωστε έδειξε και η περίπτωση της Κύπρου, με τις βρετανικές βάσεις. Δυστυχώς ή ευτυχώς, την ακεραιότητα της χώρας είμαστε εμείς και μόνο εμείς που θα πρέπει να την εγγυηθούμε.

Στην κυβέρνηση, πάντως, θεωρούν την τροποποίηση της MDCA εξαιρετικά επωφελή για τα εθνικά συμφέροντα, καθώς αναβαθμίζει σημαντικά τη στρατηγική σημασία της Ελλάδας και αποτελεί μήνυμα –αλλά και απόδειξη– ότι η Αθήνα επιστρέφει μετά την κρίση με διευρυμένο ρόλο στη διεθνή σκηνή, στα Βαλκάνια και στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Το αποτύπωμα της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στην Ελλάδα διευρύνεται πλέον, πέρα από τη Σούδα (Μαράθι), στην αεροπορική βάση της Λάρισας, στο Στεφανοβίκειο Μαγνησίας και στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης. Πέραν της Σούδας, το καθεστώς διοίκησης της οποίας δεν αλλάζει, στις άλλες τρεις εγκαταστάσεις η διοίκηση και ο έλεγχός τους παραμένουν στην ελληνική πλευρά. Οι ΗΠΑ θα διοικούν μόνο τις δικές τους δυνάμεις, κατά την περιορισμένη χρονική περίοδο της εκεί παρουσίας τους.

Ειδικά για την Αλεξανδρούπολη, σημειώνεται ότι αναβαθμίζεται η στρατηγική της σημασία ως κόμβου με πλήρως ανεπτυγμένες υποδομές (λιμάνι, αεροδρόμιο, χερσαία οδική και σιδηροδρομική σύνδεση) και ως παρακαμπτήριας των Δαρδανελλίων οδού προς Βουλγαρία και Ρουμανία. Ενισχύεται επίσης ο ρόλος που φιλοδοξεί να διαδραματίσει η Ελλάδα ως ενεργειακός κόμβος στην περιοχή με τους αγωγούς TAP και IGB, καθώς και με τον πλωτό τερματικό σταθμό φυσικού αερίου.

Με έξοδα των ΗΠΑ

Ο εκσυγχρονισμός και η αναβάθμιση των υποδομών των ελληνικών στρατιωτικών εγκαταστάσεων στις τέσσερις περιοχές φιλοξενίας αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων θα πραγματοποιηθούν με έξοδα της αμερικανικής πλευράς, ενώ οι βελτιωμένες υποδομές θα χρησιμοποιούνται και από τις ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις.

Η κυβέρνηση επίσης θεωρεί ότι θα υπάρξει οικονομικό όφελος για τις τοπικές κοινωνίες από την υλοποίηση των έργων υποδομών και την παρουσία αμερικανικού προσωπικού.

Η Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ υπεγράφη το 1990. Προέβλεπε δεκαετή ισχύ και δυνατότητα ετήσιας ανανέωσής της με ανταλλαγή ρηματικών διακοινώσεων έξι μήνες προ της λήξης της. Από το 2000 ανανεώνεται κάθε χρόνο, με τη συγκεκριμένη δυνατότητα να παραμένει σε ισχύ και με την Τροποποίηση που συμφωνήθηκε. Το ζήτημα της διάρκειας της νέας συμφωνίας αναμένεται να συζητηθεί στο πλαίσιο του στρατηγικού διαλόγου, ενώ η συμφωνία θα πρέπει να κυρωθεί από την Ελληνική Βουλή.

Από τις 12 Οκτωβρίου του 1953, όταν υπεγράφη για πρώτη φορά ελληνο-αμερικανική συμφωνία για τις βάσεις, η Αριστερά ζητούσε να αποχωρήσουν τα αμερικανικά στρατεύματα από την Ελλάδα. Το ίδιο αίτημα διατύπωσε αργότερα και το ΠΑΣΟΚ, ωστόσο, όλες οι κυβερνήσεις ανεξαρτήτως ιδεολογικής κατεύθυνσης, συντηρητικές, ΠΑΣΟΚ ή ΣΥΡΙΖΑ, κινήθηκαν στην εντελώς αντίθετη κατεύθυνση και στήριξαν έμπρακτα την ενδυνάμωση των ελληνο-αμερικανικών σχέσεων και της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στην Ελλάδα. Από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου μέχρι σήμερα άλλαξαν πολλά, το μόνο που δεν άλλαξε είναι η παρουσία των αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα.

πηγή: efsyn.gr