Μήνυση για τις πλημμυρισμένες δενδροκαλλιέργειες κατέθεσαν ιδιοκτήτες αγροτικών εκτάσεων στο Στεφανοβίκειο και άλλα παρακάρλια

Ρεπορτάζ: Βάσω Κυριαζή - Ταχυδρόμος

Η πρώτη μήνυση από πληγέντες αγρότες για τις ζημιές που υπέστησαν στις πλημμύρες του Daniel είναι γεγονός. Στη δικαιοσύνη προσέφυγαν πληγέντες παραγωγοί δενδροκαλλιεργειών στις παρακάρλιες κοινότητες, καταθέτοντας μήνυση κατά παντός υπευθύνου για τις ζημιές που υπέστησαν από τα πλημμυρικά φαινόμενα που προκάλεσε η κακοκαιρία «Daniel» τον Σεπτέμβριο του 2023, με αποτέλεσμα να προκληθούν ανυπολόγιστες ζημιές στις καλλιεργήσιμες εκτάσεις, τους, στον αγροτικό εξοπλισμό, σε κατοικίες και οχήματα.

Με τη μηνυτήρια αναφορά τους στρέφονται κατά παντός υπευθύνου, για ποινικά αδικήματα που τυχόν προκύψει ότι διεπράχθησαν, είτε δια ενεργειών είτε δια παραλείψεων των διοικούντων – αρμοδίων, υπογραμμίζοντας πως «υπήρξε ανεπαρκής πλημμυρική προστασία από την ενδεχομένως πλημμελή κατασκευή, άλλως παράλειψη επαρκούς συστήματος αντιπλημμυρικής προστασίας ή και ολοκλήρωση μιας σειράς αναγκαίων πλημμυρικών έργων, όπως διαπιστώθηκε από πολλές τεχνικές εκθέσεις επιστημόνων που περιγράφουν τα αίτια της βιβλικής καταστροφής».

Οι έξι μηνυτές, δύο που διαμένουν στο Στεφανοβίκειο, τρεις από το ίδιο χωριό που διαμένουν στον Βόλο και ένας από το Σωτήριο της Λάρισας, είναι όλοι τους παραγωγοί που εκμεταλλεύονται γεωργικές εκτάσεις με δενδρώδεις καλλιέργειες, όπως καρύδια, φυστίκια τύπου Αιγίνης, και ροδιές.

Πρόκειται για εκτάσεις στις οποίες οι πλημμύρες με αποτέλεσμα οι πληγέντες παραγωγοί να έχουν υποστεί ανυπολόγιστη οικονομική ζημιά, λόγω της ηλικίας των δένδρων, ήτοι από 3 ετών και, από 8 ετών και πάνω.

Μάλιστα η ζημιά δεν αφορά μόνο στην απώλεια της φετινής παραγωγής, αλλά και γενικότερα στην τύχη που θα έχουν τα επόμενα χρόνια αυτές οι καλλιέργειες, καθώς σύμφωνα με τους επιστήμονες θα χρειαστεί αρκετά χρόνια μέχρι τα δέντρα αυτά να «συνέλθουν» και να μπορέσουν να αποδώσουν ξανά καρπούς.

Για τις δενδρώδεις καλλιέργειες στην περιοχή η κατάσταση είναι ακόμη πιο δυσμενής, για τον απλούστατο λόγο πως υπάρχει περίπτωση τα δέντρα να έχουν καταστραφεί πλήρως.

«Εάν το έδαφος παραμείνει καλυμμένο με νερό για παρατεταμένη περίοδο, η έλλειψη οξυγόνου και η περιβαλλοντική θέρμανση του στάσιμου νερού θα οδηγήσουν σε θάνατο των ριζών και τελικά στη νέκρωση των δέντρων», είχαν προειδοποιήσει χαρακτηριστικά οι επιστήμονες, μετά το σαρωτικό πέρασμα Daniel και Εlias από την περιοχή.

Τη μήνυση κατέθεσε για λογαριασμό των έξι παραγωγών η δικηγόρος Λάρισας Φαίδρα Γκάγκα, η οποία σε επικοινωνία με τον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ επιβεβαίωσε τις πληροφορίες πως σε δεύτερη φάση αναμένεται να κατατεθεί και αγωγή.

Αξίζει να σημειωθεί πως οι μηνυτές στην αναφορά τους έχουν συμπεριλάβει και τις δηλώσεις ΟΣΔΕ έτους 2023, με βάση της οποίες αποδεικνύεται η κατοχή των καλλιεργειών τους, καθώς επίσης και τις ζημιές που υπέστησαν στον γεωργικό εξοπλισμό. 

Το χρονικό της καταστροφής και οι μη επικαιροποιημένοι χάρτες

Αρχικά στη μήνυσή τους οι καλλιεργητές αναφέρονται στη χρονική σειρά των γεγονότων, αναφέροντας μεταξύ άλλων πως «από τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής 10 Σεπτεμβρίου 2023 τα νερά πλημμύρισαν τον δρόμο από Δήμητρα ως Ελευθέριο και από Ελευθέριο ως Ασμάκι, πλημμυρίζοντας ένα πολύ μεγάλο τμήμα της πεδιάδας που περικλείουν το Ελευθέριο, η Δήμητρα, η Πλασιά, το Καστρί, η Αμυγδαλή, το Καλαμάκι, το Στεφανοβίκειο, το Αρμένιο, το Σωτήριο, η Νίκη, το Αχίλλειο, ο Πλατύκαμπος και προκαλώντας ουσιαστικά, μέσα σε λίγες ώρες, τη φυσική ανασύσταση της λίμνης Κάρλας, στην έκταση που είχε από τα αρχαία χρόνια ως τις αρχές της δεκαετίας του 1960 όταν και αποξηράθηκε.

«Μέσα σε περίπου ένα 48ωρο από την Παρασκευή 8 Σεπτεμβρίου που τα νερά «γύρισαν» από τη Γυρτώνη με κατεύθυνση προς την Κάρλα, η καταστροφή που προκλήθηκε στην πλημμυρισμένη περιοχή, μόνο ως βιβλική μπορεί να χαρακτηριστεί», προσθέτουν.

Επικαλούνται επίσης ότι «από τις 9 Φεβρουαρίου του 2022, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε προειδοποιήσει την Ελλάδα, με την υπ’ αριθμόν προειδοποιητική επιστολή –258 ΣΛΕΕ- INFR(2021)2254), ότι δεν εφαρμόζει την υποχρέωσή της να παρέχει επικαιροποιημένους χάρτες κινδύνου πλημμύρας, υποχρέωση που η χώρα μας όφειλε να τηρεί σύμφωνα με την Οδηγία 2007/60/ΕΚ.

Οι χάρτες επικινδυνότητας πλημμύρας πρέπει να καλύπτουν τις γεωγραφικές περιοχές που θα μπορούσαν να πλημμυρίσουν, ενώ οι χάρτες κινδύνων πλημμύρας δείχνουν τις πιθανές αρνητικές συνέπειες που συνδέονται με αυτά τα σενάρια πλημμύρας, συνδράμοντας κατ΄αυτόν τον τρόπο στην κατάρτιση σχεδίων διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας.

Οι χάρτες και τα σχέδια αυτά έπρεπε να αναθεωρηθούν και να αναβαθμιστούν βάσει των νέων δεδομένων της κλιματικής αλλαγής. Τα κράτη μέλη όφειλαν να κοινοποιήσουν έως τον Δεκέμβριο του 2019 τις επικαιροποιήσεις που πραγματοποίησαν στους πρώτους χάρτες επικινδυνότητας πλημμύρας και τους χάρτες κινδύνου πλημμύρας. Η προθεσμία για την ενημέρωση της Επιτροπής σχετικά με την επανεξέταση και την επικαιροποίηση των εν λόγω χαρτών έληξε τον Μάρτιο του 2020. Δεδομένου ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έλαβε καμία πληροφορία σχετικά με τη διαδικασία από την Ελλάδα, αποφάσισε να αποστείλει προειδοποιητική επιστολή με προθεσμία δύο μηνών προκειμένου να άρει τις ελλείψεις που επισημάνθηκαν διαφορετικά θα προέβαινε σε αιτιολογημένη γνώμη, συνέχιση δηλαδή της νομικής διαδικασίας κατά της Ελλάδας για μη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις του ενωσιακού δικαίου.

Εξ’ αυτής της επιμονής της χώρας να παραβιάζει την οδηγία και να μην επικαιροποιεί όπως πρέπει τα υποχρεωτικά διαχειριστικά σχέδια, με στόχο τη μείωση των αρνητικών συνεπειών στην ανθρώπινη υγεία, το περιβάλλον, την πολιτιστική κληρονομιά και τις οικονομικές δραστηριότητες που συνδέονται με τις πλημμύρες, στις 15 Φεβρουαρίου του 2022 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε την με αρ. 258 ΣΛΕΕ-INFR (2022) προειδοποιητική επιστολή».