Οι εκπρόσωποι των Επιστημονικών Φορέων και Συλλόγων της Μαγνησίας συναντήθηκαν, την Δευτέρα 14 Μαρτίου 2022, προκειμένου συζητήσουν και να διαμορφώσουν την θέση της Επιτροπής σχετικά με την σχεδιαζόμενη δραστηριότητα δημιουργίας υπεράκτιου πλωτού τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην ευρύτερη περιοχή του Λιμένα Βόλου, κατόπιν έκδοσης της με αριθμό 138/2022 Απόφασης της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (P.A.E.), για την χορήγηση Άδειας Ανεξάρτητου Συστήματος Φυσικού Αερίου (Α.Σ.Φ.Α.) στην επιχείρηση «MEDITERRANEAN GAS A.E.».

Η Επιτροπή προσεγγίζει τα ζητήματα που άπτονται των εν γένει παραγωγικών δραστηριοτήτων (υφιστάμενων ή προοπτικών) υπό το πρίσμα των αρχών της αειφορίας και της βιώσιμης ανάπτυξης, όπως οι έννοιες αυτές έχουν διαπλαστεί από την νομολογία του ΣτΕ.

Η Επιτροπή τοποθετείται καταρχήν θετικά σε σχεδιαζόμενες επενδυτικές δραστηριότητες στον – απολύτως κρίσιμο - χώρο της ενέργειας, ιδιαίτερα δε σε δραστηριότητες που συμβάλλουν στην ενεργειακή αυτάρκεια της Χώρας και την ανάδειξη της Μαγνησίας σε ενεργειακό κόμβο, υπό την αυτονόητη προδιαγραφή του σχεδιασμού, της υλοποίησης και της λειτουργίας αυτών με όρους αειφορίας και βιώσιμης ανάπτυξης, ώστε εν τέλει τα οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες, παρόντα και προοπτικά, να είναι αντικειμενικά υπέρτερα των συνεπειών που προκαλούν αναπόφευκτα οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες στο φυσικό, οικιστικό και πολιτιστικό περιβάλλον.

Στο παρόν, αρχικό, στάδιο της σύνθετης διαδικασίας διοικητικής αδειοδότησης της σχεδιαζόμενης δραστηριότητας, κατά το οποίο είναι διαθέσιμα περιορισμένα, πρόδρομα μόνο, στοιχεία που άπτονται τόσο της χωροθέτησης, όσο και των προδιαγραφών υλοποίησης και εν τέλει λειτουργίας αυτής (δραστηριότητας), οι εκπρόσωποι των Επιστημονικών Φορέων και Συλλόγων της Μαγνησίας εστίασαν ιδιαίτερα στις τυχόν συνέπειες που δύναται να επιφέρει ο φερόμενος χωροταξικός σχεδιασμός και η τυχόν υλοποίηση της δραστηριότητας εντός του (διαμορφωμένου) οικιστικού, φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος της περιοχής.

Στο πλαίσιο αυτό, αξιολογήθηκε ειδικότερα ότι ο φερόμενος χώρος υλοποίησης και λειτουργίας της δραστηριότητας (όπως αποτυπώνεται στις επισυναπτόμενες απεικονιστικές εφαρμογές των συντεταγμένων αναφοράς στην προαναφερθείσα, με αριθμό 138/2022, Απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (P.A.E.) βρίσκεται:

• Σε ιδιαίτερα μικρή απόσταση από τον αστικό πολεοδομικό ιστό της πόλης του Βόλου (απόσταση όχι μεγαλύτερη των 986 μέτρων σε ευθεία γραμμή, από την πρόσοψη αυτού, Παραλία Βόλου).
• Στην είσοδο/έξοδο του Λιμένα Βόλου, ο οποίος εξυπηρετεί σε ετήσια βάση μεγάλο αριθμό εμπορικών, επιβατικών και τουριστικών πλοίων, τα οποία σήμερα διέρχονται από το σημείο στο οποίο φέρεται να χωροθετείται ή σχεδιαζόμενη δραστηριότητα, με περιορισμένες δυνατότητες εναλλακτικής ασφαλούς ναυσιπλοϊας τουλάχιστον για τα μεγαλύτερα εξ αυτών.
• Σε ελάχιστη απόσταση (από οποιαδήποτε εκδοχή του άξονα κατεύθυνσης της εξέδρας αναφοράς από την πλησιέστερη ακτή Πευκάκια Βόλου), η οποία αποτελεί σημαντικό μορφολογικό στοιχείο διαμόρφωσης της συνολικής εικόνας της πόλης του Βόλου, συνορεύει με τον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Δημητριάδας, παράλληλα δε γειτνιάζει με τον υδροβιότοπο  της «Μπουρμπουλήθρας», που  αποτελεί ενδιαίτημα σημαντικών ειδών βιοποικιλότητας της περιοχής.

Περαιτέρω, η Επιτροπή αξιολόγησε ότι:

• Η φερόμενη χωροθέτηση δεν εντάσσεται σε υφιστάμενο γενικό ρυθμιστικό πλαίσιο και χωροταξικό σχεδιασμό άσκησης παρόμοιας δραστηριότητας, ούτε σε πράξη καθορισμού ζώνης ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων, ούτε προβλέπεται σε ειδική διάταξη νόμου.
• Η σχεδιαζόμενη δραστηριότητα δεν περιλαμβάνεται στις προβλέψεις του Γενικού Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης (Master Plan) του Λιμένα Βόλου, ούτε βρίσκεται σε προφανή ακολουθία με τις λοιπές υφιστάμενες - ασκούμενες στο Λιμένα Βόλου δραστηριότητες, που προσδίδουν στον τελευταίο χαρακτηριστικά και ταυτότητα εμπορικής και τουριστικής λειτουργίας, μεσαίας κλίμακας.
• Η μέχρι σήμερα διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης για το συγκεκριμένο απολύτως ζωτικό για την ανάπτυξη της περιοχής ζήτημα υπήρξε ανεπαρκής και η παρουσίαση κρίσιμων στοιχείων της σχεδιαζόμενης δραστηριότητας εκ μέρους της επενδύτριας επιχείρησης υπήρξε σχηματική και αποσπασματική, όσον αφορά ειδικότερα στα ζητήματα που σχετίζονται με την χωροθέτηση της δραστηριότητας, σύμφωνα και με όσα προεκτέθηκαν.

Η επισημανθείσα ιδιαίτερη εγγύτητα του φερόμενου χώρου άσκησης της σχεδιαζόμενης δραστηριότητας στον αστικό πολεοδομικό ιστό της πόλης του Βόλου, την ακτογραμμή των Πευκακίων, τον συνορεύοντα με αυτήν αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Δημητριάδας και τον υδροβιότοπο της «Μπουρμπουλήθρας» εγείρει, αυτοτελώς, κρίσιμα ερωτήματα περί της συμβατότητας και δυνατότητας αρμονικής συνύπαρξης της σχεδιαζόμενης δραστηριότητας, με αυτές που ήδη ασκούνται στο ευρύτερο διαμορφωμένο οικιστικό, φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον της περιοχής.

Μέρος μόνον των ζητημάτων που εγείρονται από την φερόμενη χωροθέτηση της δραστηριότητας είναι αυτά που άπτονται αφενός της ασφάλειας ανθρώπων και υποδομών σε περίπτωση ατυχήματος, είτε λόγω μη τήρησης των προβλεπόμενων (ιδιαίτερα αυστηρών) μέτρων ασφαλείας, είτε λόγω αστοχίας υλικού, αφετέρου της περιβαλλοντικής υποβάθμισης των ευπαθών οικοσυστημάτων της περιοχής (θαλάσσιος χώρος, ακτογραμμή, υδροβιότοπος κλπ.), ενδεχόμενα που δεν μπορούν να αποκλεισθούν, σε θεωρητικό ή πρακτικό επίπεδο. Στην περίπτωση αυτή, η απόλυτη εγγύτητα της άσκησης της σχεδιαζόμενης δραστηριότητας με το ευρύτερο διαμορφωμένο περιβάλλον, σύμφωνα με όσα προεκτέθηκαν, - σε απόσταση που υπό οποιαδήποτε εκδοχή δεν μπορεί να χαρακτηριστεί «εύλογη» κατά την έννοια της Οδηγίας ΕΕ 2012/18 και τις αναφορές της σχετικής επιστημονικής βιβλιογραφίας- αποτελεί αυτοτελώς πηγή κινδύνου πρόκλησης σοβαρών αρνητικών συνεπειών σε αυτό.

Με βάση τα παραπάνω αναφερόμενα η Επιτροπή κρίνει ότι η συγκεκριμένη επιλογή χωροθέτησης της σχεδιαζόμενης δραστηριότητας παρίσταται αντίθετη, άλλως ασύμβατη με τις αρχές της αειφορίας και της βιώσιμης ανάπτυξης, ειδικότερα δε με τις αρχές της «φέρουσας ικανότητας» της περιοχής και της «πρόληψης, όπως οι έννοιες αυτές έχουν διαπλαστεί από την νομολογία του ΣτΕ.

Συναφώς, η Επιτροπή διατυπώνει τον προβληματισμό και τις επιφυλάξεις της για την κρίση της με αριθμό 138/2022 Απόφασης της Ρ.Α.Ε. (σελ. 4 αυτής) ότι «… δεν ενέχονται σοβαροί περιβαλλοντικοί κίνδυνοι από την δραστηριότητα…..», όσον αφορά ειδικότερα στο περιεχόμενο και τα κριτήρια αξιολόγησης των στοιχείων που η Ρ.Α.Ε. έλαβε υπόψη της, προκειμένου να εκφραστεί (αρμοδίως ;) σχετικά, αναφορικά με την ανάπτυξη της σχεδιαζόμενης δραστηριότητας Για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή προτίθεται να απευθύνει στη Ρ.Α.Ε. συγκεκριμένα ερωτήματα, όσον αφορά ειδικότερα στα ζητήματα που σχετίζονται με τις εν λόγω «παραδοχές» της.

Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή τάσσεται ομόφωνα κατά της φερόμενης χωροθέτησης της σχεδιαζόμενης δραστηριότητας δημιουργίας υπεράκτιου πλωτού τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην ευρύτερη περιοχή του Λιμένα Βόλου, αλλά και κατά οποιαδήποτε τυχόν άλλης χωροθέτησης που χαρακτηρίζεται από αντίστοιχη εγγύτητα με υφιστάμενες δραστηριότητες εντός διαμορφωμένου οικιστικού, φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, εκφράζει δε τη θέση ότι η συγκεκριμένη δραστηριότητα θα πρέπει να χωροθετηθεί σε πολύ μεγαλύτερη απόσταση τόσο από την πόλη του Βόλου, όσο και από τις λοιπές οικιστικές περιοχές της Μαγνησίας.

Η Επιτροπή, αξιολογώντας το εν λόγω ζήτημα ως απολύτως κρίσιμο, θα παρακολουθεί στενά την σύνθετη διοικητική διαδικασία αδειοδοτήσεων της σχεδιαζόμενης δραστηριότητας, παρεμβαίνοντας με οποιοδήποτε τρόπο κρίνει κατάλληλο, στην κατεύθυνση άσκησης μιας δραστηριότητας αντικειμενικά επωφελούς για την Μαγνησία, αυστηρά με όρους αειφορίας και βιώσιμης ανάπτυξης για τις τοπικές κοινωνίες και το οικιστικό, φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον αυτής.

Η ανακοίνωση συνυπογράφεται από τους: Κωνσταντίνο Λάμπρο, Πρόεδρο Γεωπονικού Συλλόγου Μαγνησίας, Χρήστο Στρατηγόπουλο, Πρόεδρο Δικηγορικού Συλλόγου Βόλου, Ευθύμιο Τσάμη, Πρόεδρο Ιατρικού Συλλόγου Μαγνησίας, Παύλο Σταμόπουλο, Πρόεδρο Κτηνιατρικού Συλλόγου Μαγνησίας, Αικατερίνη Κλάρα, Πρόεδρο Οδοντιατρικού Συλλόγου Μαγνησίας, Αθανασία Καπούλα, Πρόεδρο Περιφερειακού Τμήματος Μαγνησίας
Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Ιωάννη Κόνσουλα, Πρόεδρο Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Εφετείου Λάρισας, Κωνσταντίνο Ματσιόλη, Πρόεδρο Φαρμακευτικού Συλλόγου Μαγνησίας & Αλμυρού, Στέργιο Γούναρη, Πρόεδρο Περιφερειακού Τμήματος Θεσσαλίας Eνωσης Ελλήνων Χημικών  και Αργύρη Περιστερόπουλο Γενικό Γραμματέα Περιφερειακού Τμήματος Μαγνησίας Πανελλήνιου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών.