Αναλυτικά, διαβάζουμε:

Το Κέντρο Τεκμηρίωσης του Ρήγα Βελεστινλή αποτελεί ένα από τα βασικά οράματα  και έναν από τους πρωταρχικούς στόχους της δημοτικής αρχής και θα τεθεί προς υλοποίηση  ως ελάχιστη τιμή στον μεγάλο Ευρωπαίο Διαφωτιστή και Εθνεγέρτη της Ελληνικής Επανάστασης Ρήγα Βελεστινλή.

"Είναι ένα έργο, χρέος απέναντι στον Ρήγα, στον Δήμο και στους συνδημότες μας", επισημαίνει ο Δήμαρχος Ρήγα Φεραίου Δημητρης Νασίκας και προσθέτει: "Με την ολοκλήρωση της  μελέτης για το Κέντρο Τεκμηρίωσης Ρήγα Βελεστινλή αίρεται μια ιστορική εκκρεμότητα για τον κορυφαίο του Ελληνικού Διαφωτισμού.

Ο Ρήγας Βελεστινλής ήταν μια πολύπλευρη προσωπικότητα. Μία από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες του Ελληνικού και Βαλκανικού χώρου: Διαφωτιστής, Επαναστάτης, Πολιτικός νους, Στρατιωτικός νους, Μάρτυρας, Εθνεγέρτης και Οραματιστής μιας δημοκρατικής πολιτείας του Βαλκανικού χώρου.

Ο Δήμος Ρήγα Φεραίου τιμά ποικιλοτρόπως το "γνήσιο τέκνο" της γενέθλιας γης.

Ως ελάχιστη απόδοση τιμής στο πρόσωπο του μεγάλου εθνεγέρτη Ρήγα Βελεστινλή θα δημιουργηθεί στο Βελεστίνο το Κέντρο Τεκμηρίωσης Ρήγα Βελεστινλή.

Και η δέσμευσή μας αυτή γίνεται πράξη!"

Το Κέντρο Τεκμηρίωσης  πρόκειται να ανεγερθεί  στην περιοχή όπου ήταν το σπίτι του Ρήγα και με την ολοκλήρωσή του θα αποκατασταθεί μια ιστορική εκκρεμότητα, ενώ  θα αποτελέσει έναν χώρο με πλούσιο και σπουδαίο εκθεσιακό υλικό σχετικό με τη ζωή και τη δράση του Διαφωτιστή και Εθνεγέρτη της Ελληνικής Επανάστασης Ρήγα Βελεστινλή.

Παράλληλα θα είναι ένας χώρος μελέτης και έρευνας γύρω από το έργο του Εθνομάρτυρα.

Επίσης, η  ψηφιακότητα θα είναι ένα χρήσιμο εργαλείο και για τις ανθρωπιστικές επιστήμες (digital humanities).

Σύμφωνα με τη μελέτη, το Κέντρο Τεκμηρίωσης  είναι ένα ιδιαίτερα πολυδιάστατο σε ιστορικό και πολιτιστικό επίπεδο έργο , ενώ η κοινωνική του διάσταση θα έχει  ιδιαίτερη σημασία στην βιώσιμη ανάπτυξη του Δήμου Ρήγα Φεραίου.

Ο επισκέπτης θα περιηγείται στις αίθουσές του όπου θα συναντά τα "χνάρια" της ζωής και της διαδρομής του Ρήγα , μέσα από  σύγχρονα, ψηφιακά και διαδραστικά  μέσα, ενώ παράλληλα θα μπορεί να δει εκθέματα σχετικά με τον Ρήγα.

Στα "χνάρια" του Ρήγα

Συγκεκριμένα ο  επισκέπτης θα έχει τη δυνατότητα να κάνει μια ξεχωριστή ψηφιακή διαδρομή στα χνάρια του Ρήγα, που θα ξεκινά από τη γενέτειρά του το Βελεστίνο, όπου γεννήθηκε το 1757 από εύπορους γονείς.

Το 1775, μετά την αποφοίτησή του από το σχολείο Ζαγοράς, διδάσκει για ένα χρόνο στο σχολείο του Κισσού.

Στη συνέχεια εγκαθίσταται στην Κωνσταντινούπολη και ασχολείται με το εμπόριο.

Έρχεται σε επαφή με τη Φαναριώτικη κοινωνία  και αφοσιώνεται στη μελέτη. Μαθαίνει γαλλικά, γερμανικά και ιταλικά.

Το 1782 βρίσκεται στη Βλαχία και ασκεί, πιθανότατα, καθήκοντα γραμματέα  του ηγεμόνα Νικόλαου Καρατζά.

Το 1785 στην Κωνσταντινούπολη  αναλαμβάνει γραμματέας του Αλέξανδρου Υψηλάντη , παππού των Υψηλάντηδων του 1821.

Μια χρονιά αργότερα (1786) ο Αλέξανδρος Υψηλάντης διορίζεται ηγεμόνας της Μολδαβίας  και ο Ρήγας τον ακολουθεί στο Ιάσιο.

Το 1788 εγκαθίσταται με την οικογένειά του σε μεγάλο ιδιωτικό αγρόκτημα κοντά στο Βουκουρέστι. Έρχεται σε επαφή με Έλληνες λόγιους της πόλης και πιθανότατα με  Γάλλους διανοούμενους της Βλαχίας.

Ο Ρήγας αναλαμβάνει το 1790  διερμηνέας του Αυστριακού βαρόνου Φον Λάγγενφελδ και τον ακολουθεί στη Βιέννη. Εκεί  παραμένει για έξι μήνες  και εκδίδει  το "Σχολείον  των ντελικάτων εραστών" και το "Φυσικής απάνθισμα",  γραμμένο  σε μορφή διαλόγου δασκάλου και  μαθητή, έτσι ώστε η φυσική να μπορεί να γίνει κατανοητή  απ’ όλους.

Το 1791 επιστρέφει στο Βουκουρέστι και κατοικεί σε αρχοντική κατοικία της πόλης, ενώ το 1794 επισκέπτεται  την Τεργέστη κι έρχεται σε επαφή με την ελληνική κοινότητα της πόλης.

Δύο χρόνια μετά (1796)  ταξιδεύει και πάλι στη Βιέννη, όπου έχει επαφές με φοιτητές και εμπόρους. Σε ένα φιλικό σπίτι τραγουδάει τον Θούριο.

Ένα χρόνο μετά (1797) τυπώνει τη Μεγάλη Χάρτα της Ελλάδος, τη νέα Χάρτα της Βλαχίας και τη Γενική Χάρτα Μολδαβίας, καθώς και την εικόνα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Τον Δεκέμβριο προγραμματίζει  ταξίδι στην Τεργέστη για να παραλάβει το έντυπο επαναστατικό του υλικό. Εκεί συλλαμβάνεται  μαζί με τους συντρόφους του.

Στις 24 Ιουνίου του 1798 αποφασίζεται στη Βιέννη να παραδοθούν ο Ρήγας και οι επτά σύντροφοί του στις τουρκικές αρχές.

Τον Μάιο φυλακίζονται στο πύργο Νεμπόϊσα στο Βελιγράδι , όπου θα θανατωθούν με εντολή του σουλτάνου και τα πτώματά τους ρίχνονται στον Δούναβη.

Όλη η παραπάνω ζωή και διαδρομή του Ρήγα θα αποτυπώνονται ψηφιακά σε κάθε μια από τις αίθουσες του Κέντρου Τεκμηρίωσης και παράλληλα  σε κάθε  αίθουσα θα υπάρχουν  εκθέματα σχετικά με τον Ρήγα. Επιπλέον  το κτήριο του Κέντρου Τεκμηρίωσης θα συμπληρώνει και ο πύργος , ομοίωμα αυτού της Νεμπόϊσα.

Αξίζει να σημειωθεί πως οι πολύπλευρες πτυχές της προσωπικότητος του Ρήγα αποκαλύπτονται μετά από τη διεξοδική μελέτη των έργων του και του επαναστατικού του σχεδίου. Κατ΄ αυτόν τον τρόπο διαπιστώνεται ότι ο Ρήγας Βελεστινλής είναι μια από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες του Νεώτερου Ελληνισμού και των Βαλκανίων: Διαφωτιστής, Επαναστάτης, Μάρτυρας, Πολιτικός νους, Στρατιωτικός νους, Εθνεγέρτης και Οραματιστής μιας δημοκρατικής πολιτείας του Βαλκανικού χώρου.

Με βάση όλα τα παραπάνω, με  τη δημιουργία του Κέντρου Τεκμηρίωσης του Ρήγα Βελεστινλή θα αρθεί μια ιστορική εκκρεμότητα του Έθνους απέναντι στο Βελεστίνο και στον Ρήγα.