ΒΕΛΕΣΤΙΝΟ καιρός

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Για το όνομα του Ρήγα Βελεστινλή

Επιστολή του προέδρου της Επιστημονικής Εταιρείας Μελέτης Φερών - Βελεστίνου - Ρήγα, Δρ. Δημητρίου Καραμπερόπουλου στον Καθηγητή και συγγραφέα, Roderick Beaton, με αφορμή το βιβιλίο του "Ελλάδα. Βιογραφία ενός σύγχρονου έθνους" και τις αναφορές στο όνομα του Ρήγα Βελεστινλή
Για το όνομα του Ρήγα Βελεστινλή

Αγαπητέ κ. Roderick Beaton, 

Μελετώντας με ενδιαφέρον το πρόσφατο έργο σας "Ελλάδα. Βιογραφία ενός σύγχρονου έθνους", εκδόσεις Πατάκη, 4η έκδοση, Μάϊος 2021, παρατηρήσαμε ορισμένες ανακρίβειες σχετικά με το όνομα του Ρήγα Βελεστινλή στη σελίδα 89, αναγράφοντας σαν τάχα πραγματικά ονόματά του το "Αντώνιος» και το «Φεραίος": "Έχοντας βαπτιστεί Αντώνιος γιος του Κυρίτση, όταν ενηλικιώθηκε υιοθέτησε το όνομα Ρήγας. Στην κοινωνική τάξη από την οποία προέρχονταν ο Ρήγας κανένας δεν είχε επώνυμο. Παραδόξως, ο Ρήγας είχε δύο, Βελεστινλής και Φεραίος".

Θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι πλέον έχει διαγραφεί ως ανιστόρητο το "Αντώνιος Κυριαζής", από το Σχολικό Βιβλίο Ιστορίας της ΣΤ΄ Τάξεως Δημοτικού μετά την απόφαση το 1992 του τότε Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, στο οποίο είχαμε προσκομίσει την σχετική βιβλιογραφία του Λέανδρου Βρανούση, όπως αναλυτικά παρατίθενται στην διεξοδική μελέτη μας Όνομα και καταγωγή του Ρήγα Βελεστινλή, έκδοση Επιστημονικής Εταιρείας Μελέτης Φερών-Βελεστίνου-Ρήγα, Αθήνα 2000 (http://karaberopoulos.gr/karaberopoulos/pdf/onoma_rigas.pdf)

Επίσης, "Ρήγας" είναι το βαπτιστικό όνομά του, σύνηθες στην περιοχή του και στο Πήλιο. Εξάλλου, ο ίδιος ο Ρήγας ως μαθητής στη Ζαγορά το ανέγραψε στο βιβλίο αρχαίοι γεωγράφοι, έκδοση Βασιλείας του 1561, που απόκειται στην Εθνική Βιβλιοθήκη Ελλάδος και ο Λ. Βρανούσης το παρουσίασε στο Β΄ Διεθνές Συνέδριο "Φεραί-Βελεστίνο-Ρήγας" (βλ. στα Πρακτικά, Υπέρεια, Αθήνα 1994, σελ. 563-576).

Ακόμη, τονίζουμε, στη ανωτέρω μελέτη μας, πως ουδέποτε ο Ρήγας Βελεστινλής χρησιμοποίησε ως επώνυμο το "Φεραίος", αλλά μόνο το "Βελεστινλής", όπως για παράδειγμα «Φυσικής απάνθισμα…εξεδόθη παρά Ρήγα Βελεστινλή Θετταλού», «Χάρτα της Ελλάδος…εξεδόθη παρά Ρήγα Βελεστινλή Θετταλού», "Νέος Ανάχαρσις… εξεδόθη παρά Ρήγα Βελεστινλή Θετταλού" κλπ. Μάλιστα, όπως έχει δείξει η έρευνά μας, το «Φεραίος», του το πρόσθεσε για πρώτη φορά το 1832 ο Κωνσταντίνος Κούμας,  στη συνέχεια ο Ιωάννης Φιλήμων το 1834 και ο Χριστόφορος Περραιβός το 1836. 

Με την ευκαιρία σας γνωρίζουμε ότι η Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης Φερών-Βελεστίνου-Ρήγα της οποίας προεδρεύω ασχολείται με την ζωή και το έργο του Ρήγα Βελεστινλή, διοργανώνοντας τα Διεθνή Συνέδρια "Φεραί-Βελεστίνο-Ρήγα" (το Α΄ Συνέδριο το 1986 και το Ζ΄ το 2017, ενώ ετοιμάζει το Η΄ τον Οκτώβριο του 2022)  με την αντίστοιχη έκδοση των πολυσέλιδων Πρακτικών τους.

Έχει επίσης εκδώσει τα ολοκληρωμένα για πρώτη φορά Άπαντα τα έργα του Ρήγα με ευρετήρια και σχόλια και σε ψηφιακό δίσκο (όχι μόνο τα βιβλία, όπως η Βουλή των Ελλήνων, που μνημονεύετε, αλλά και την εικόνα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, την Χάρτα της Ελλάδος, την Νέα Χάρτα της Βλαχίας και την Γενική Χάρτα της Μολδοβίας) και είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα μας www.rhigassociety.gr.

Ακόμη γίνεται γνωστό ότι ο W. C. Woodhouse, του οποίου το έργο αναφέρετε, είχε ανακηρυχθεί το 1996 Επίτιμος Εταίρος της Επιστημονικής Εταιρείας Μελέτης Φερών-Βελεστίνου-Ρήγα για τον βιβλίο του για τον Ρήγα, στο οποίο κάνει μνεία της έρευνας μας για την πρώτη ταύτιση το 1994 του Φυσικής Απάνθισμα με την Γαλλική Encyclopédie του Ντιντερώ.

Ευελπιστούμε, αγαπητέ κ. Beaton, πως σε νέα έκδοση του βιβλίου σας θα γίνει σχετική διόρθωση και εάν επιθυμείτε με χαρά θα σας στέλναμε τα έργα του Ρήγα με τα ευρετήρια και σε ψηφιακό δίσκο, καθώς και τις πρόσφατες μελέτες μας "Ρήγας Βελεστινλής και το στρατηγικό σχέδιο της επανάστασής του", Αθήνα 2017 και «Μελέτες για τον Ρήγα Βελεστινλή. 30 χρόνια (1990-2020)», Αθήνα 2020.

Με Ρηγικούς χαιρετισμούς

Δρ. Δημήτριος Καραμπερόπουλος

www.karaberopoulos.gr