Μπορεί ένας θνητός να κάνει "θαύματα" στο νερό, βοηθώντας συνανθρώπους μας και ιδιαίτερα τα αγαπημένα μας παιδιά; Η απάντηση στην περίπτωση της λογοθεραπεύτριας Μηλίτσας Παπαποστόλου από το Βελεστίνο είναι σαφώς "ΝΑΙ".

Η ίδια, ζώντας στα Γιάννενα με την οικογένειά της, πρωτοπορεί εφαρμόζοντας  πιστοποιημένες μεθόδους υδροθεραπείας με βάση το αντικείμενό της σε κέντρο της πόλης της Ηπείρου. 

Συνέντευξη στον Φοίβο Παπαγεωργίου για την εφημερίδα Ταχυδρόμος

Πώς σας «γεννήθηκε» η ιδέα για "υδρολογοθεραπεία";

Να σημειώσω αρχικά πως το 2000  μέσω Πανελληνίων και ύστερα από παρότρυνση καθηγητή μου εισήχθησα στο νεοσύστατο τότε Τμήμα Λογοθεραπείας του ΤΕΙ Ηπείρου στα Ιωάννινα. Αποφοίτησα το 2005 κι εργάστηκα για 14 χρόνια ως ελεύθερος επαγγελματίας. Παράλληλα βέβαια, δούλεψα και στο ΤΕΙ Ηπείρου ως εργαστηριακός συνεργάτης. 

Πριν από έξι περίπου χρόνια κι ενώ βρέθηκα με μία φίλη μου για ένα τριήμερο στο Λονδίνο, είδαμε σε ένα κέντρο αποκατάστασης πρωτοποριακές μεθόδους της δουλειάς μας μέσα στο νερό, οι οποίες μου κέντρισαν το ενδιαφέρον.

Αυτή η εμπειρία αποτέλεσε και το έναυσμα για να ξεκινήσω να ψάχνω πράγματα και ανθρώπους που θα με βοηθήσουν να το κάνω πράξη κι εγώ στην Ελλάδα.

H κυρία με την οποία ξεκίνησα να "εκπαιδεύομαι" ήταν η Σοφία Μιχαλοπούλου. Τότε εργαζόταν σε θεραπευτήριο του εξωτερικού ενώ τώρα βρίσκεται στην Κέρκυρα έχοντας τη δική της υπόσταση στον χώρο των θεραπειών, αφού δημιούργησε τη δική της μέθοδο παρέμβασης "Waterhappy Hellas" 

Δουλεύουμε τη λογοθεραπεία εναλλακτικά σε ένα χώρο με νερό 32-35 βαθμών Κελσίου. Ασχολούμαι με παιδιά κυρίως, τα οποία μπορεί να αντιμετωπίζουν διάφορα προβλήματα, όπως εγκεφαλική παράλυση, αναπτυξιακές διαταραχές, νοητική στέρηση, μυϊκές δυσκολίες, σπάνια νοσήματα κ.α. 

Οι πιστοποιήσεις μου μού δίνουν τη δυνατότητα να παρεμβαίνω στις κινητικές διαταραχές των παιδιών, το κύριο όμως κομμάτι των θεραπειών μου είναι στο πεδίο της αναπνοής και του εκπνεόμενου αέρα, που με την ενδυνάμωση που παρέχουμε θα γίνει λόγος. Χαρακτηριστικά παρατηρούμε πως πολλά από τα παιδιά που προσέρχονται στο χώρο μας κι έχουν χαμηλό εύρος ομιλίας, μέσα στο νερό το εύρος αυτό πολλαπλασιάζεται.

Πρόκειται για πιστοποιημένες υδροθεραπευτικές μεθόδους, με τις οποίες ασχολούνται πραγματικά ελάχιστα άτομα της ειδικότητας μου στην Ελλάδα. Στόχος μου είναι στο μέλλον να συγκροτήσω απότις διάφορες μεθόδους με τις οποίες εργάζομαι, όπως η Halliwick και η Bad Ragaz Ring Method, ένααυτούσιο ολοκληρωμένο πρόγραμμα θεραπείας.

Στο συγκεκριμένο εξειδικευμένο τομέα αυτή τη στιγμή κατέχουμε την πρωτιά στη χώρα μας. Βέβαια, υπάρχουν κέντρα  σε Αθήνα και Πάτρα με τα οποία βρισκόμαστε σε  συνεχή επικοινωνία και συνεργασία. 

Παράλληλα, χρειάζεται κι επιστημονική συνεργασία. Διατηρούμε συνεργασία με εξειδικευμένες μονάδες παρέμβασης και αποκατάστασης όπως η Μονάδα Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων που φιλοξενεί ενήλικες και παιδιά, με εξειδικευμένες κλινικές του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας αλλά και με κέντρα αποκατάστασης, από τα οποία παρακολουθούνται οι ασθενείς μας σε όλη την Ελλάδα. Τα παιδιά, σαν εξωτερικοί ασθενείς του κέντρου, παραπέμπονται στο χώρο μας από τους ειδικούς.

Εργάζομαι σε έναν χώρο με πισίνα 32 τ.μ. μέσα στο Epirus Sport and Health Center. Πρόκειται για μία υδροθεραπευτική πισίνα με καταβατήρα, περιμετρικές μπάρες υποστήριξης και σύγχρονο εξειδικευμένο εξοπλισμό.

Το νερό κινείται, ανανεώνεται και με τα συστήματα που διαθέτουμε μπορούμε να δίνουμε εντολές μέσα από το χώρο του νερού  για τεχνικές που δύναται να ενισχύσουν την ισορροπία των παιδιών. 

Η φύση της δικής μου θεραπείας είναι τέτοια που όλα τα παιδιά είναι χαρούμενα. Μιλάμε για παιδιατρική υδροθεραπεία, με διαταραχές οι οποίες μπορεί να συνοδεύουν τα παιδιά μέχρι την ενήλικη ζωή τους. 

Η λογοθεραπεία που αφορά τις αναπτυξιακές διαταραχές έχει να κάνει με το λόγο, την κοινωνικοποίηση, με ατομικές ή ομαδικές θεραπείες και υποστηρίζει και την ψυχοκινητικότητα. 

Αρχικά υπήρχε προβληματισμός και ερωτηματικά από τη διοίκηση του ομίλου αναφορικά με την απήχηση, όμως σταδιακά και στηρίζοντάς το δημιουργήθηκε ένα διευρυμένο κοινό από πολλά παιδιά από όλη την Ήπειρο.

Με ποιον τρόπο βοηθά το νερό;

Δομικός λίθος της θεραπείας στο νερό είναι η αναπνοή του ασθενούς. Η είσοδος και η έξοδος του αέρα γίνεται με τη βοήθεια του διαφράγματος και των μεσοπλευρίων μυών. Στην εισπνοή έχουμε συστολή του διαφράγματος και των μεσοπλευρίων και στην εκπνοή χαλάρωση και μείωση του όγκου τους. Η συστολή και η χαλάρωση είναι ορατές μέσω της ανύψωσης και της εμβύθισης αντίστοιχα. Έτσι μπορεί ο θεραπευτής να διαπιστώσει τα σήματα εναλλακτικής αυτής επικοινωνίας (μέσω των αντιδράσεων του σώματος). Η υδροστατική πίεση που ασκεί το νερό στα σώματα των ασθενών διευκολύνει και επιταχύνει όλη την παραπάνω διαδικασία.  

Η αναπνοή είναι το μεγάλο ζήτημα σε εμάς. Ο εκπνεόμενος αέρας που γίνεται λόγος. 

Γενικότερα, μέσα στο νερό αλλάζουν πολλά. Ξεκινάμε από το σημείο που τα παιδιά έρχονται κοντά μας από το φόβο του άγνωστου, "γαντζώνονται" κυριολεκτικά στην αγκαλιά μας και μόλις αισθανθούν ασφάλεια ηρεμούν. Ο φόβος μετατρέπεται σε υποστήριξη. Γίνονται όλα πολύ πιο γρήγορα.

Φυσικά, δεν γίνεται να ξυπνήσει κάποιος μία μέρα και να γίνει "υδρολογοθεραπευτής". Δούλεψα πάρα πολλά χρόνια με παιδιά με διαταραχές, σε χώρους θεραπειών, σε ΚΔΑΠ και κέντρα διημέρευσης. Συλλέγεις εμπειρίες για το πώς θα διαχειρίζεσαι αυτά τα παιδιά και μεταφέρεις τις εμπειρίες σου σε συνδυασμό με τις μεθόδους μέσα στο νερό. Παίρνεις ό,τι έχει να σου δώσει το νερό. Για παράδειγμα δουλεύοντας με ένα παιδί με αυτισμό, είτε σε ένα χώρο με νερό, είτε χωρίς, η αντιμετώπιση που θα έχεις απέναντί του θα είναι η ίδια. Οφείλεις να έχεις πρότερη γνώση κι εμπειρία.

Κάνουμε ό,τι κι εκτός νερού και το νερό δίνει αυτό που μπορεί. Οι θεραπείες αυτές λειτουργούν πολύπλευρα κι επικουρικά. Η λογοθεραπεία συνεχίζεται κι εκτός νερού 

Είναι αξιοσημείωτο πώς μπορείς να δεις βρέφη μέσα στο νερό να νιώθουν πιο άνετα.. από ενήλικες.  Όσο πιο μικρό είναι ένα παιδί τόσο πιο εύκολα κινείται στο νερό. Ο άνθρωπος αρχίζει και υπάρχει με τη σύλληψή του στο νερό και ολοκληρώνεται μέσα σε αυτό. Ένα νεογνό μίας μέρας ξέρει τι να κάνει στο νερό. Μέχρι τους τρείς πρώτους μήνες της ζωής το κάθε βρέφος διατηρεί τις μνήμες που έχει από την εμβρυική του ζωή. 

Στο νερό γίνονται "θαύματα". Κι εμείς με τις μικρές μας δυνάμεις μπορούμε να βελτιώσουμε καταστάσεις. Καθημερινά πράγματα. Να μπορούν να γελούν, να ανοίγουν ή να κλείσουν το στόμα τους, να μασούν. 

Βλέπετε την ικανοποίηση στα παιδιά, πώς νιώθετε εσείς;  

Η ικανοποίηση και οι ηθικές απολαβές μου είναι τεράστιες. Όχι μόνο για τα παιδιά και το πόσο χαρούμενα είναι αλλά και για τους γονείς τους.

Μάλιστα, πριν λίγες μέρες είδα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μία φωτογραφία με γονείς δύο παιδιών να βγάζουν μαζί φωτογραφία. Βγήκανε μαζί έξω και ο δεσμός αυτός δημιουργήθηκε εξαιτίας των θεραπειών στο ίδιο κέντρο. Για μένα αυτό το γεγονός έχει ανεκτίμητη αξία. 

Τα παιδιά είναι πολύ χαρούμενα και συνειδητοποιημένα. Γονείς μας αναφέρουν χαρακτηριστικά πώς κάποια παιδιά που εμφάνιζαν αναπτυξιακή διαταραχή πηγαίνοντας προς το σπίτι τους εξέφραζαν την επιθυμία να πάνε στην πισίνα, στο χώρο χαλάρωσης αλλά και διαχείρισης για εκείνα. Αισθάνονται όμορφα εδώ και χαιρόμαστε. 

Οι θεραπείες είναι για όλα τα παιδιά ατομικές. Μετά από κάποιο χρονικό διάστημα όμως κι αφού το κρίνει ο θεραπευτής, μπορεί να ζητήσει ή να προτείνει στις οικογένειες των παιδιών να κάνουν ομάδα.  Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και προετοιμασμένοι.

Υπάρχουν σημεία που δουλεύουμε συγκεκριμένα πράγματα. Τα παιδιά δεν χρειάζεται να βιώσουν μία ματαίωση στον «ανταγωνισμό» με τα άλλα.

Η θεραπεία που κάνουμε δεν είναι εύκολη για κανέναν. Ελλοχεύει ο κίνδυνος κούρασης. Έτσι, προσπαθούμε να διανθίζουμε τις θεραπείες και να κάνουμε τα παιδιά να αισθάνονται όμορφα.

Όμως, πρέπει να προσπαθείς να μην δεθείς πολύ με τα παιδιά ώστε να λειτουργείς επιστημονικά για να είσαι σε θέση να τα βοηθήσεις στον μέγιστο βαθμό.

Πώς βίωσαν τα παιδιά την περίοδο της καραντίνας; 

Υπήρξαν στιγμές στην πρώτη καραντίνα που γονείς ερχότανε κάτω από το σπίτι μας και μου ζητούσαν να κατέβω. Θυμάμαι μία μητέρα να κλαίει… Ο καιρός που περνά δεν επιστρέφει. Υπάρχουν παιδιά που προσπαθούμε απλά και μόνο να καλυτερεύσουμε την καθημερινότητά τους χωρίς καν να γνωρίζουμε πόσο θα επιβιώσουν. 

Πληροφορίες:

Μέθοδος Halliwick

Η θεραπευτική κολύμβηση/υδροθεραπεία (Halliwick) είναι μια τεχνική παρέμβασης για παιδιά και ενήλικες που χρησιμοποιεί το νερό ως θεραπευτικό μέσο. Η φιλοσοφία της Halliwick στηρίζεται στην εκμάθηση μέσω της "χαράς του νερού" και στην «ένας προς έναν» εκπαίδευση (ένας εκπαιδευτής ανά κολυμβητή), με στόχο τη βελτίωση της αναπνευστικής λειτουργίας, της κινητικότητας και της λειτουργικότητας του παιδιού και του ενήλικα. 

Η Halliwick βοηθά:

• Στην ομαλοποίηση του μυϊκου τόνου

• Στη διευκόλυνση της κίνησης

• Στον έλεγχο των περιστροφών

• Στον στατικό έλεγχο

• Στη μείωση των ακούσιων κινήσεων

• Στη ρύθμιση της αισθητηριακής επεξεργασίας

• Στη ρύθμιση και οργάνωση της συγκέντρωσης

Η Halliwick εφαρμόζεται σε άτομα με:

• Εγκεφαλική παράλυση

• Αναπτυξιακές διαταραχές (αυτισμός, σύνδρομο Αsperger, σύνδρομο Rett κ.α.)

• Μαθησιακές δυσκολίεςΔΕΠ-Υ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητα)

• Αισθητηριακές διαταρχές

• Νοητική υστέρηση

• Σύνδρομα

Η θεραπευτική κολύμβηση/υδροθεραπεία γίνεται σε συνεργαζόμενο χώρο, σε κλειστή θερμαινόμενη πισίνα, κατάλληλα εξοπλισμένη.

Bad Ragaz Ring Method 

Η μέθοδος Bad Ragaz Ring Method, είναι η μέθοδος νευρομυϊκής επανεκπαίδευσης στο νερό. Αποτελεί ενεργητική μέθοδο επανεκπαίδευσης νευρολογικών και μυοσκελετικών ασθενών. Η έκκεντρη μυϊκή προπόνηση στο νερό αποτελεί μέρος και αθλητικής αποκατάστασης στο νερό. Τη μέθοδο χαρακτηρίζει η χρήση εξοπλισμού άνωσης στην αυχενική, οσφυϊκή μοίρα και στο ύψος της ποδοκνημικής άρθρωσης. Διδάσκεται μόνο από τους καθηγητές του International Aquatic Therapy Faculty IATF -Switzwerland.