ΒΕΛΕΣΤΙΝΟ καιρός

ΕΛΛΑΔΑ - ΚΟΣΜΟΣ

Μαριγώ Ζαραφοπούλα - Η κατάσκοπος ηρωίδα του Αγώνα για την απελευθέρωση της Ελλάδας

Από την Καλλιόπη Μακρονάσιου, εκπαιδευτικό, μέλος της δημοτικής επιτροπής ισότητας του Δήμου Ρήγα Φεραίου και υπεύθυνη εθελόντρια δράσεων για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την έναρξη της επανάστασης του 1821
Μαριγώ Ζαραφοπούλα - Η κατάσκοπος ηρωίδα του Αγώνα για την απελευθέρωση της Ελλάδας

Κάθε φορά που αναφερόμαστε στην Ελληνική Επανάσταση του 1821, ο νους μας πάει κατευθείαν σε όλους τους μεγάλους πρωταγωνιστές: Συνειδητά ή ασυνείδητα θεωρούμε ότι η επανάσταση ήταν ανδρική υπόθεση, με εξαίρεση ίσως τις δύο εμβληματικές μορφές της Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας και της Μαντούς Μαυρογένους. Αυτές οι δύο ηρωίδες ήταν " τυχερές", υπό την έννοια ότι η προσφορά τους στον αγώνα αναγνωρίστηκε, έστω μετά θάνατον και δεν πέρασε στην αφάνεια, όπως πολλών άλλων γυναικών, μεταξύ αυτών και της Μαριγώς Ζαραφοπούλα.

Αλήθεια γιατί να τη θυμόμαστε; Τι αξιοθαύμαστο έκανε; Κινδύνεψε μήπως; Ποια ήταν τελικά η προσφορά της στην Πατρίδα;

Η Μαριγώ Ζαραφοπούλα γεννήθηκε στα Ταταύλα της Κωνσταντινούπολης και προέρχονταν από μεγάλη αριστοκρατική οικογένεια.

Μυήθηκε στη φιλική εταιρεία μέσω του αδελφού της πολύ νωρίς, γεγονός ασυνήθιστο για τα δεδομένα της εποχής εκείνης. Είχε διασυνδέσεις με εξέχοντες αξιωματούχους της οθωμανικής αυτοκρατορίας, απ` όπου άντλησε πληροφορίες εξαιρετικά χρήσιμες για την οργάνωση της δραπέτευσης των γιών του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη - αιχμαλώτων στην Κωνσταντινούπολη. Με χρήματα από την περιουσία της κατόρθωσε επίσης να διασώσει και άλλους κρατούμενους, τους οποίους φυγάδευσε.

Συνεργάστηκε με τον Παπαφλέσσα, τον Περραιβό, τον Χρυσοσπάθη και τον Αγγαλόπουλο και χρηματοδότησε πολλές φορές την "Εφορία της Πόλης".

Όταν οι οθωμανικές αρχές πληροφορήθηκαν από τον Ασημάκη Θεοδώρου τα μυστικά και τη δράση της φιλικής εταιρείας, πάλι η Μαριγώ Ζαραφοπούλα χρησιμοποίησε τις γνωριμίες της στη Υψηλή Πύλη, για να μάθει τι είχε συμβεί. Ήδη η δράση της και η συμμετοχή της στη φιλική εταιρεία είχε γίνει γνωστή στις Αρχές και αμέσως άρχισαν οι διώξεις. Ο αδελφός της, Χατζη - Βασίλης Σαράφης, επίσης μυημένος στη φιλική εταιρεία, πλούσιος έμπορος, συνελήφθη και καρατομήθηκε στις 23 Απριλίου του 1821.

Η Ζαραφοπούλα ευτυχώς μπόρεσε να σωθεί και διέφυγε στην Ύδρα παίρνοντας μαζί της ένα πολύ μεγάλο χρηματικό ποσό, που το διέθεσε για τις ανάγκες του Αγώνα.

Κατά τη διάρκεια της επανάστασης, γνώρισε και παντρεύτηκε τον Γεώργιο ή Θεόδωρο Στεφάνου, ταγματάρχη του πεζικού και μαζί του απόκτησε δύο παιδιά.

Ο Κολοκοτρώνης και ο Υψηλάντης "χρησιμοποίησαν " τη Ζαραφοπούλα στις πολιορκίες της Τρίπολης και του Ναυπλίου ως κατάσκοπο, για να συλλέγει σημαντικά έγγραφα, αποστολή, που στέφθηκε με επιτυχία.

Αργότερα χρηματοδότησε και την εκστρατεία του Φαβιέρου στην Κάρυστο και αυτή του Χατζημιχάλη Νταλιάνη στην Κρήτη.

Και σε άλλες πολιορκίες κάστρων από τους Αιγυπτίους αυτή τη φορά που ήρθαν στην Πελοπόννησο για να καταπνίξουν την επανάσταση, συνέχισε την κατασκοπευτική της δράση με σκοπό την απελευθέρωση αιχμαλώτων Ελλήνων.

Ο Γενναίος Κολοκοτρώνης, ο Νικηταράς, ο Χατζηχρήστος, ο Νικήτας Σταματελόπουλος κ.ά., σε σχετικά έγγραφα πιστοποίησαν την προσφορά της Ζαραφοπούλα στην επανάσταση. Μάλιστα αναφέρουν πως όχι μόνο κινδύνεψε από την κατασκοπευτική της δράση, αλλά διέθεσε και όλη της την περιουσία για την αγορά πολεμοφοδίων και τροφίμων για τον στρατό, καθώς και για την περίθαλψη τραυματιών.

Το τέλος της επανάστασης βρίσκει τη Ζαραφοπούλα, που έχει χάσει όλη της την περιουσία, να προσπαθεί να επιβιώσει μαζί με τα δύο παιδιά της. Δεν υπάρχει κανείς να τη βοηθήσει. 

Το 1865 κάνει αίτηση στην επιτροπή Εκδουλεύσεων, για να της χορηγηθεί σύνταξη. 

Εξέφρασε το παράπονο, πως πολλοί που είχαν προσφέρει πολύ λιγότερα είχαν πάρει σύνταξη, ενώ εκείνη που "στερείται ακόμα και αυτού του επιουσίου" δεν έλαβε τίποτα.

Δυστυχώς δεν πρόλαβε να την πάρει, γιατί το ίδιο έτος πέθανε πάμφτωχη και λησμονημένη.

Το ελληνικό κράτος την ξέχασε. Σε κανένα σχολικό βιβλίο ιστορίας, δεν αναφέρεται το όνομά της, η δράση της και η προσφορά της στον Αγώνα για την Ελευθερία.

"Την ξεχάσαμε κι εμείς για να μείνει αφανής!!!!"

Πιο διαβασμένα