Σήμερα, το μαρμάρινο βλέμμα του παρακολουθεί τα παιδιά που παίζουν στην πλατεία. Τέτοιες περίπου μέρες, πριν από 123 χρόνια, η φλογερή ματιά του και τα ενθουσιώδη λόγια του έδιναν θάρρος στους Έλληνες στρατιώτες, καθώς ο Συνταγματάρχης Σμολένσκη διέσχιζε έφιππος τις γραμμές εμψυχώνοντας τους στρατιώτες του.

Ήταν επικεφαλής της 3^ης Ταξιαρχίας και βασικός υπεύθυνος για την επιτυχή άμυνα του ελληνικού στρατού στη λεγόμενη "Μάχη του Βελεστίνου" που διήρκησε από τις 27 Απριλίου έως τις 6 Μαΐου 1897 (15 Απριλίου έως 24 Απριλίου με το παλιό ημερολόγιο).

Ο ελληνικός στρατός προσπάθησε στο Βελεστίνο να ανακόψει την πορεία του τουρκικού στρατού που προήλαυνε προς νότο. Το Βελεστίνο ήταν κομβικό σημείο, καθώς από τη μία βρισκόταν στο πέρασμα προς το λιμάνι του Βόλου, που ήταν ιδιαίτερα σημαντικό για τον ανεφοδιασμό, και από την άλλη επειδή συνέδεε σιδηροδρομικά τη Λάρισα με τον Βόλο και τα Φάρσαλα. Ο Σμολένσκη έστησε σε καίρια σημεία τα ελληνικά πολυβόλα, σχηματίζοντας ένα νοητό τόξο από το  Καραντάου μέχρι το λόφο Οβριάς Γάλα.

Το πεζικό βρισκόταν στα ριζά των λόφων προκειμένου να αποκρούσει τις επιθέσεις του πολυάριθμου τουρκικού ιππικού. Οι μάχες υπήρξαν σφοδρές για μέρες, τα πολυβόλα με ακρίβεια έβαλλαν απέναντι στον εχθρό και μαζί με τις δυνάμεις του πεζικού προκάλεσαν μεγάλες απώλειες στους Τούρκους.

Οι διαδοχικές επιθέσεις του τουρκικού στρατού αντιμετωπίστηκαν με επιτυχία, οι Έλληνες, μετά τις προηγούμενες ήττες, άρχισαν να παίρνουν κουράγιο και ο συνταγματάρχης Σμολένσκη έγινε σιγά σιγά θρύλος στο στόμα του λαού. Το όνομα του ακουγόταν όλο και περισσότερο στην πρωτεύουσα αλλά και την υπόλοιπη Ελλάδα, η μορφή του έγινε καρτ-ποστάλ και η "Μάχη του Βελεστίνου" έμεινε στη συλλογική μνήμη του ελληνικού λαού ως η μοναδική νικηφόρα μάχη κατά τον σύντομο μα ατυχή πόλεμο του 1897 ενάντια στους Τούρκους.

Ο αντίκτυπος της Μάχης του Βελεστίνου εκείνη την εποχή ήταν πολύ μεγάλος και έτσι ανταποκριτές από ευρωπαϊκές χώρες αλλά και από την Αμερική βρέθηκαν στο Βελεστίνο, για να καλύψουν τη μάχη.

Αλλά ακόμα και σήμερα ο τόπος μας αποτελεί πόλο έλξης για επισκέπτες, τόσο από το εσωτερικό όσο και από το εξωτερικό, που γοητεύονται από τη στρατιωτική ιστορία, ενώ νέοι σε όλον τον κόσμο παίζουν επιτραπέζια και ηλεκτρονικά παιχνίδια στρατηγικής με αναπαραστάσεις αυτής της Μάχης. Κι εμείς κάθε φορά που περνάμε από την πλατεία μπορούμε να ρίξουμε μια ματιά στο μνημείο του Συνταγματάρχη Σμολένσκη και να θυμηθούμε τόσο τον ίδιο όσο και τους ανώνυμους στρατιώτες αλλά και ντόπιους εθελοντές που έλαβαν μέρος στην "Μάχη του Βελεστίνου".

Για οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με τα μνημεία και τους επισκέψιμους χώρους του Δήμου Ρήγα Φεραίου, καλείτε στα τηλ. 2425022579 και 2425350211.