Σχετικά με το ερώτημα που έχει τεθεί πρόσφατα, "Ποια η τοποθέτηση του Ρήγα έναντι των γλωσσών των Βαλκανικών λαών. Υπάρχουν σχετικές αναφορές;", αναφέρονται συνοπτικά τα παρακάτω. 

Στην περιοχή της Οθωμανικής κυριαρχίας η επίσημη γλώσσα ήταν η τουρκική και  μετά την επιτυχία της επανάστασης του Ρήγα Βελεστινλή, θα έπρεπε να υπάρχει πάλι μια επίσημη γλώσσα στην νέα πολιτειακή κατάσταση της "Ελληνικής Δημοκρατίας", όπως ονόμασε την πολυεθνική, πολυγλωσσική και πολυθρησκευτική  πολιτεία του. Φυσικά, δεν θα ήταν δυνατόν να έχει επίσημη γλώσσα την τουρκική, ούτε πάλι την γλώσσα της διπλωματίας, την γαλλική. Θα έπρεπε να διαλέξει μία γλώσσα από τους λαούς του Βαλκανικού χώρου. Και όπως εξηγεί ο Ρήγας στο άρθρο 53 του Συντάγματός του, "Όλοι οι νόμοι και προσταγαί γίνονται εις την απλήν των Ελλήνων γλώσσαν, ως πλέον ευκατάληπτον και εύκολον να σπουδασθή από όλα τα εις το βασίλειον τούτο εμπεριεχόμενα γένη".

Ενδιαφέρον έχει να παρατηρήσουμε πως το άρθρο 53 του Γαλλικού Συντάγματος ανέγραφε μόνο "Le Corps législatif propose des lois, et rend des décrets" και ο Ρήγας, αφού το μεταφράζει "Το Νομοδοτικόν Σώμα προβάλλει Νόμους και δίδει Ψηφίσματα ήτοι Προσταγάς", προσθέτει μια επεξηγηματική παράγραφο. Είχε κατά νουν πως στο γαλλικό κείμενο υπονοούνταν η αναγραφή των Νόμων στην γαλλική γλώσσα, γι’ αυτό, δείχνοντας την προνοητικότητά του και την μεθοδικότητά του, ο Ρήγας επεξηγεί σε ποια γλώσσα θα αναγράφονται οι Νόμοι, ώστε να κατανοούνται από τους λαούς της δημοκρατικής του πολιτείας. Θα αναγράφονται στην απλή ελληνική διάλεκτο θεωρώντας την "ως πλέον ευκατάληπτον και εύκολον να σπουδασθή", από όλους τους λαούς.

Παρατηρούμε πως ο Ρήγας είναι ρεαλιστής και πρακτικός. Διαλέγει μία γλώσσα από τους λαούς του βαλκανικού χώρου, που θα απαρτίζουν την δημοκρατική του πολιτεία, την ελληνική, επεξηγώντας, ωστόσο γιατί την προτείνει. Δεν ήταν μια σωβινιστική τακτική. Ήταν πρακτικό το θέμα. Εξάλλου τον καιρό εκείνο η ελληνική γλώσσα ήταν η γλώσσα του εμπορίου και διαδεδομένη στον Βαλκανικό χώρο και πολλοί μάθαιναν την απλή ελληνική γλώσσα. Μάλιστα, τα έγγραφα της οθωμανικής εξουσίας στα ελληνικά πρώτα μεταφράζονταν και μετά σε άλλη γλώσσα.  

Διαφωτιστικό εξάλλου είναι το άρθρο 22 των "Δικαίων του Ανθρώπου", όπου ο Ρήγας τονίζει (για πρώτη φορά αναγράφεται σε συνταγματικό κείμενο) πως «Η πατρίς έχει να καταστήση σχολεία εις όλα τα χωρία δια τα αρσενικά και θηλυκά παιδία». Είναι σαφής, πως στην δημοκρατική του πολιτεία όλα τα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, θα πρέπει να μαθαίνουν υποχρεωτικά γράμματα, επεξηγώντας την πρώτη φράση, "Όλοι χωρίς εξαίρεσιν, έχουν χρέος να ηξεύρουν γράμματα". Δεν υπάρχει ούτε μια υπόνοια για μόνο την διδασκαλία της απλής ελληνικής γλώσσας, αλλά απεναντίας υπονοείται πως τα παιδιά θα διδάσκονται στην γλώσσα στην οποία ανήκουν.

Ωστόσο, προσθέτει παρακάτω πως τα παιδιά θα πρέπει να διδάσκονται στις μεγάλες πόλεις, που μάλλον θα είναι του δευτέρου επιπέδου εκπαίδευσης, δύο ξένες γλώσσες, γαλλικά και ιταλικά, συμπληρώνοντας πως θα είναι απαραίτητη και η αρχαία ελληνική γλώσσα, στην οποία έχουν γραφεί τα πνευματικά πολιτιστικά δημιουργήματα των αρχαίων Ελλήνων και τα κείμενα του Ευαγγελίου, "…εις δε τας μεγάλας πόλεις να παραδίδεται η γαλλική και η ιταλική γλώσσα, η δε ελληνική [αρχαία] να είναι απαραίτητος".

Παράλληλα, θα πρέπει να προσεχθούν και οι αναφορές του Ρήγα στο Σύνταγμά του για τον σεβασμό της γλώσσας και της θρησκείας του κάθε λαού της δημοκρατικής του πολιτείας.  Στο άρθρο 2 είναι σαφής, όπου τονίζει ότι ο κυρίαρχος λαός της δημοκρατικής του πολιτείας είναι όλοι οι κάτοικοι του χώρου, "χωρίς εξαίρεσιν θρησκείας και γλώσσης", φράση που την επαναλαμβάνει και στο άρθρο 7, "χωρίς εξαίρεσιν θρησκείας και διαλέκτου", αναφέροντας μάλιστα ονομαστικά τους λαούς που αποτελούν τον κυρίαρχο λαό της δημοκρατικής του πολιτείας, "Έλληνες, Βούλγαροι, Αλβανοί, Βλάχοι, Αρμένηδες Τούρκοι και κάθε άλλο είδος γενεάς".

Καταλήγοντας, μπορούμε να πούμε ότι ο Ρήγας στο πνεύμα της ισότητας και της ελευθερίας των λαών στην δημοκρατική του πολιτεία, σέβονταν την γλώσσα του κάθε λαού, ο οποίος αποτελούσε μέρος της. Στα σχολεία όπου θα ήταν υποχρεωτική η εκπαίδευση, τα αγόρια και τα κορίτσια θα διδάσκονταν την δική τους γλώσσα και μόνο στις πόλεις, στον δεύτερο βαθμό εκπαίδευσης, θα διδάσκονταν δύο ξένες γλώσσες, γαλλική και ιταλική, και επί πλέον την αρχαία ελληνική γλώσσα.