Αγνωστο μνημείο μείζονος πολιτιστικής και διαθρησκευτικής αξίας βρίσκεται πολύ κοντά στο Βελεστίνο και τα Φάρσαλα.

Ο "Τεκές", ένα μουσουλμανικό, έρημο πλέον, μοναστήρι των μυστικιστών δερβίσηδων, απέχει από την κωμόπολη των Φαρσάλων 28 χιλιόμετρα και λίγα χιλιόμετρα από το Βελεστίνο. Είναι χτισμένος στην κορυφή ενός λόφου, λίγο έξω από το χωριό Ασπρόγεια (Ιρενί) Φαρσάλων σε μία από τις ωραιότερες θέσεις της περιοχής και περιλαμβάνει ερειπωμένα πλέον κελιά, φούρνοι, μαγειρεία, στάβλοι, σιτοβολώνες και λοιπά παραρτήματα.

Περιλαμβάνει δύο κτιριακά συγκροτήματα, στη βόρεια πλευρά του το κοινοβιακό συγκρότημα και στη νότια το ταφικό συγκρότημα του μοναστηριού. Το ταφικό συγκρότημα αποτελείται από δύο τουρμπέδες (μαυσωλεία) και περιλαμβάνει 33 τάφους.

Από τα σημαντικότερα πρόσωπα του Ισλάμ είναι και οι Μπεκτασήδες. Οι πιστοί του Μπεκτασισμού, του πιο σπουδαίου μυστικιστικού τάγματος του Ισλάμ, πιστεύουν στον Μωάμεθ ως τον κυριότερο προφήτη και τιμούν ιδιαίτερα το γαμπρό του, Αλή. Πιστεύουν, όπως και οι Χριστιανοί, στην Αγία Τριάδα που απαρτίζεται από τον Θεό, τον Μωάμεθ και τον Αλή. Χαρακτηριστικό είναι ότι η Αγία Τριάδα έχει την έννοια που της προσδίδουν οι Χριστιανοί, δηλαδή τρεις υποστάσεις σε μια αδιαίρετη ενότητα. Οι Μπεκτασήδες αποστρέφονται τη βία, διδάσκουν την αγάπη στον πλησίον και δείχνουν θρησκευτική ανοχή, γι’ αυτό και για άλλους λόγους που έχουν σχέση με τη ζωή τους μέσα στο Ισλάμ θεωρούντο από τους Ορθοδόξους Μουσουλμάνους αιρετικοί.

Οι Μπεκτασήδες σήμερα θεωρούνται από τους περισσότερους επιστήμονες, που ερεύνησαν τη διδασκαλία και γενικότερα την ιστορία τους, μια Ισλαμική αίρεση που αναχώνευσε διδασκαλίες και έθιμα του Χριστιανισμού, της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας, του Μωαμεθανισμού και του Σαμανισμού.

Στην Ασπρόγεια, το άλλοτε Ιρενί, διάλεξε για να ιδρύσει το μοναστήρι, περί το τέλος του 15ου αι., ο Μπεκτασής Μπαμπά Ντουρμπαλή, στη θέση του παλιότερου βυζαντινού μοναστηριού του Αγίου Γεωργίου. Κατά την κατασκευή των τουρμπέδων χρησιμοποιήθηκαν κίονες και κιονόκρανα από την παλιά βυζαντινή μονή του Αγίου Γεωργίου.

Την περίοδο 1450 -1500, όταν ο Τουραχάν μπέης κατέκτησε τη Θεσσαλία, επειδή η περιοχή ήταν αραιοκατοικημένη, έφερε για να πυκνώσει το θεσσαλικό πληθυσμό 5.000-6.000 χιλιάδες κατοίκους από το Ικόνιο της Μικράς Ασίας. Ετσι δημιουργήθηκε ο τεκές, ο οποίος λειτούργησε μέχρι το 1972.

Ο "Μπεκτασελί Τεκές", όπως διαφορετικά τον ονόμαζαν οι δερβίσηδες, θα σταθεί αρωγός στην Τουρκοκρατία αλλά και μέχρι τις μέρες που αρχίζει η παρακμή του (μετά το 1950) στις δεκάδες των φτωχών χωρικών της περιοχής του. Οι χωρικοί της περιοχής διέθεταν ψωμί μέχρι τα Χριστούγεννα. Ώσπου, λοιπόν, ν’ αλωνίσουν το καινούριο σιτάρι, ζητούσαν δανεικά και αγύριστα από τους φιλότιμους Μπουμπάδες. Παρουσιάζονταν στον εκάστοτε Μπουμπά και ζητούσαν για τις λιμοκτονούσες φαμίλιες σιτάρι και μετρητά. Οι καλοκάγαθοι στην πλειονότητά τους ηγούμενοι του τεκέ, τους άκουγαν και διέταζαν τους δερβίσηδες να τους προσφέρουν τη βοήθεια του μοναστηριού.

Στη μικρή Ασπρόγεια, τρία διαφορετικά δόγματα (Ορθοδοξία, Καθολικισμός, Μπεκτασήδες) θα συμβιώσουν στη συντριπτική τους πλειονότητα ειρηνικά για πέντε αιώνες.

Τον τεκέ είχε επισκεφθεί το 1892 ο Ανδρέας Καρκαβίτσας*, ο οποίος περιγράφοντας αναφέρει ότι έχει «"και παχύν περίβολον με πολεμίστρας και πυργάκους και μυστικάς θυρίδας και υπογείους διόδους και καταπακτάς, από των οποίων δύναται καθένας ευκόλως να καταβεί εις την πεδιάδα, χωρίς να παρατηρηθεί υπό τινός".

Τον τεκέ είχε επισκεφθεί επίσης ο αρχαιολόγος Νικ. Γιαννόπουλος, ο οποίος υποστήριξε ότι στο χώρο υπήρχε παλιά βυζαντινή μονή του Αγίου Γεωργίου, χωρίς περισσότερα στοιχεία για το χρόνο ίδρυση της βυζαντινής μονής, καθώς δεν υπάρχουν τεκμήρια σχετικά με την ίδρυσή της.

Ο χώρος χρειάζεται επέμβαση, επιβάλλεται να διασωθεί και να αναστηλωθεί, θα μπορούσε ο χώρος να αξιοποιηθεί ως διαθρησκευτικό κέντρο από τους γειτονικούς Δήμους Ρήγα Φεραίου και Φαρσάλων. Σημειώνεται, ότι είναι δυνατή η αναστήλωσή του, μία και το νομικό καθεστώς (Ν. 2636/1940), θεωρεί τον χώρο υπό τη μεσεγγύηση του ελληνικού κράτους.

Με την ιστορία του τεκέ ασχολήθηκε ο φίλος συγγραφέας Παν. Τσιακούμης, με την ομώνυμη μελέτη του, έκδοση 2000.

*Εφ. "Εστία", 1892, σελ. 161 - 165.