Γιορτάστηκε για πρώτη φορά το 1992 ύστερα από πρωτοβουλία της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Ψυχικής Υγείας, ενώ ο θεσμός της καθιερώθηκε το 1994 από την Παγκόσμια Ομοσπονδία Ψυχικής Υγείας και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.) σε περισσότερες από 150 χώρες.

Θέμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας που έθεσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ) αποτελεί "η πρόληψη της αυτοκτονίας". Τα ποσοστά της αυτοκτονικής συμπεριφοράς συνεχώς αυξάνονται, τόσο στους ενήλικές όσο και στα παιδιά, με τα στατιστικά να δείχνουν πως περισσότεροι από 800.000 άνθρωποι πεθαίνουν από αυτοκτονία το χρόνο. Η αυτοκτονία συνιστά ένα παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας και η πρόληψή του κρίνεται αναγκαία καθώς μαζί με την απώλεια ζωής του θύματος, βάλλεται και η ποιότητα ζωής των οικείων του ατόμων.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η ψυχική υγεία δεν προϋποθέτει μόνο την απουσία κάποιας ψυχικής διαταραχής αλλά ορίζεται ως κατάσταση συναισθηματικής ευεξίας, όπου το άτομο μπορεί να αντιλαμβάνεται τις δικές του ικανότητες και δυνατότητες, μπορεί να αντιμετωπίζει το άγχος και τις πιέσεις της καθημερινότητας, μπορεί να εργαστεί παραγωγικά και είναι σε θέση να δράσει λειτουργικά στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον όπου ανήκει. Στο συνεχές της ζωής, εκτός από την υγεία, υπάρχει και η νόσος. Η ψυχική νόσος ή διαταραχή, σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ. χαρακτηρίζεται από έναν συνδυασμό παράλογων σκέψεων, συναισθημάτων, συμπεριφορών και συσχέτισης με τους άλλους, που καθιστά το άτομο δυσλειτουργικό στην καθημερινή ζωή και στις σχέσεις του με τους άλλους ανθρώπους.

Περισσότερο από το ένα τρίτο των ανθρώπων αναφέρουν προβλήματα σε κάποιο σημείο της ζωής τους τα οποία ταιριάζουν στα κριτήρια διάγνωσης ενός ή περισσότερων από τις πιο συχνές ψυχικές διαταραχές. Η ψυχική ασθένεια δεν κάνει διακρίσεις, μπορεί να εκδηλωθεί στον οποιονδήποτε, σε εμάς τους ίδιους ή σε κάποιον που αγαπάμε. Καθοριστικής σημασίας κρίνεται η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και τις κοινωνικές υπηρεσίες που είναι ικανές να προσφέρουν αποτελεσματικές στρατηγικές πρόληψης ψυχικών διαταραχών καθώς κι αποτελεσματικές θεραπείες αυτών. Δυστυχώς όμως δεν καθίσταται δυνατή η κατάλληλη αντιμετώπιση των ψυχικών παθήσεω , καθώς επικρατεί η προκατάληψη κι ο στιγματισμός τόσο των πασχόντων όσων και των οικογενειών τους. Η έλλειψη πληροφόρησης και οι μύθοι που αφορούν την ψυχική ασθένεια δημιουργούν έναν φόβο γύρω από το πλαίσιο της ψυχικής ασθένειας, ο οποίος στέκεται εμπόδιο στη θεραπευτική διαδικασία για την προαγωγή της υγείας.

Η ψυχική υγεία είναι δικαίωμα όλων. Η προαγωγή της ψυχικής υγείας και η πρόληψη μίας ψυχικής νόσου, δεν είναι ζήτημα καθαρά ατομικό αλλά και κοινωνικό. Ας ενημερωθούμε για τα ψυχικά νοσήματα που φαντάζουν επικίνδυνα. Ας αγκαλιάσουμε όσους μας έχουν ανάγκη , ή ακόμα και τον ίδιο μας τον εαυτό. Ας τερματίσουμε την απομόνωση. Ας φερθούμε με αξιοπρέπεια, Το Δικαίωμα για Ζωή ανήκει σε όλους. Ας αναρωτηθούμε πόσο όμοιοι και διαφορετικοί είμαστε όλοι εμείς. Για να προοδεύσει μία κοινωνία πρέπει να είμαστε "εμείς" κι όχι "εμείς κι αυτοί".

Δεν είναι ντροπή να μοιραζόμαστε ο,τι μας πονά, να ζητάμε υποστήριξη από την οικογένεια και φίλους καθώς και τη βοήθεια ενός ειδικού ψυχικής υγείας. Κανείς δεν είναι άτρωτος και κανείς δεν είναι μόνος. Μοιράσου το πρόβλημά σου και εξέλιξε τη ζωή σου! Η ψυχική ασθένεια δεν σταματά τη ζωή!

Μητροπούλου Ανδριανή,
Ψυχολόγος – Εκπ. Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας.