Πρόκειται για την θεατροποίηση του ποιήματος "Αίας" από την συλλογή "Τέταρτη Διάσταση", γραμμένο στην εξορία (Λέρος, Σάμος 1967-69). Ο Ρίτσος δεν αναπαριστά τον Αίαντα όπως τον ξέρουμε από τον Όμηρο και τον Σοφοκλή, αλλά τον καλλιεργεί ως γη γόνιμη πάνω στην οποία αποθέτει το δικό του καημό, αφού στη ζωή του έζησε και με παρόμοιες εμπειρίες και πίκρες. Από αυτές επιδιώκει να καθαρθεί... Η σύγκρουση του εξαιρετικού ανθρώπου με το κοινωνικό περιβάλλον, αυτή η τραγικότητα του ανθρώπου μέσα στους αιώνες, αποτελεί το βαθύ μήνυμα του έργου…

Το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε το 2009, στο εορτασμό συμπλήρωσης 100 χρόνων από την γέννηση του ποιητή. Πρόσφατα παρουσιάστηκε την Κυριακή 29.9.2019 στο αρχαίο θέατρο Δημητριάδος στα πλαίσια του θεσμού "Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς", που διοργάνωσε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Μαγνησίας και θα παρουσιάζεται από τις 7 Οκτωβρίου μέχρι και 13 Ιανουαρίου 2020, κάθε Δευτέρα στις 7:00 μ.μ. στο Θέατρο "Αλκμήνη" στο Γκάζι στην Αθήνα. 

- τίποτα ο φόβος δεν είναι του εχθρού μπροστά στο φόβο του φίλου που ξέρει τις κρυφές πληγές κ’ εκεί σημαδεύει...

Σκηνοθεσία/σκηνογραφία/ερμηνεία: Γιάννης Τράντας

Μουσική/πιάνο/τζουράς: Πέτρος Δουρδουμπάκης

Κοστούμια: Δημήτρης Παρθένης (Parthenis)

Τέκμησσα/αφηγήτρια: Ευαγγελία Κατούνια

Φίλιος Φρουρός: Ευάγγελος Κακάλιας

Ναύτης τυμπανιστής: Γιώργιος Λεβέντης

Ευρυσάκης: Νιόβη Ανθή Τράντα

Ζωγραφική: Αλιέ Εφέντη

Αφίσσα: Νίκος Κουλουμπρούκας

Παραγωγή: Εστία Θεάτρου Ερινεώς www.erineos.net 

Διάρκεια: 70 λεπτά. Εισιτήρια: 10 ευρώ και 5 ευρώ.

Ο Αίας ο Τελαμώνιος, ο μέγας, ο Σαλαμίνιος, θεωρείται μετά τον πρώτο του ξάδερφο - τον Αχιλλέα - ο πιο γενναίος ήρωας απ’ τους Πανέλληνες, που εκστρατεύσανε στο Ίλιον. Όταν θανατώθηκε ο Αχιλλέας απ’ τον Πάρη - Αλέξανδρο, τα όπλα του Αχιλλέα έπρεπε να πάνε στον πιο γενναίο, δηλαδή στον Αίαντα. Οι Ατρείδες αρχηγοί με πονηριές κι απάτες τον αποκλείουν απ’ τα όπλα, δίνοντάς τα στον Οδυσσέα. Μετά απ’ αυτή την καταφανή και ύψιστη προσβολή, ο Αίαντας καθώς έχει επιστρέψει στην σκηνή του στο στρατόπεδο, αποφασίζει να βγει, να σκοτώσει και να αιχμαλωτίσει αυτούς που τον αδίκησαν. Η θεά Αθηνά όμως του σκοτίζει τον νου κι ο Αίαντας μαινόμενος σφάζει ό,τι ζώο βρεθεί μπροστά του, νομίζοντας πως σκοτώνει τους Ατρείδες. Όταν πια όλοι, εκτός των ζώων, έχουν μείνει ζωντανοί κι αλώβητοι απ’ τον Αίαντα, η Αθηνά τον επαναφέρει στα συγκαλά του, καθώς έχει επιστρέψει ξανά στην σκηνή του. Ο Ρίτσος πιάνει το νήμα από την στιγμή που ο Αίαντας αρχίζει να συνέρχεται και να αντιλαμβάνεται τί έχει κάνει, με τις "τυφλές ανδραγαθίες" του… "και με τις άλλες, τις πραγματικές εκείνες που κάποτε έπραξε για την Ελλάδα και τους Έλληνες".