Κερασιά - Μαρτυρικό Χωριό

Σήμερα, 4 Aπριλίου 2025, είναι η μέρα του ολοκαυτώματος του χωριού μας, της Κερασιάς.
Κατά τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις, από 30 Μαρτίου μέχρι 4 Απριλίου 1944, οι Γερμανοί κατακτητές λεηλάτησαν, πυρπόλησαν και τα δύο χωριά, Άνω και Κάτω Κερασιά και δολοφόνησαν κατοίκους της.
Στο βιβλίο του, ο Νίκος Στουρνάρας "Αναδρομή στα περασμένα" χαρακτηριστικά περιγράφει τα γεγονότα εκείνων των ημερών:
“Ξημέρωσε η 31-3-1944 και μια τεράστια φάλαγγα από 120 περίπου αυτοκίνητα κα δύο τανκς κινείται τώρα προς την Κάτω Κερασιά. Οι χιτλερικοί τοποθετούν σε κατάλληλες θέσεις τα τρία κανόνια και προχωρούν προς το χωριό, ενώ στην είσοδο του χωριού, αντάρτικες νάρκες ανατινάζουν 3 αυτοκίνητα με στρατό...και όσο να μαζέψουν τους σκοτωμένους, τους τραυματίες και να φροντίσουν για τα χτυπημένα αυτοκίνητα, δέχονται σφοδρές αντάρτικες επιθέσεις με περίπου 20 νεκρούς. Τελικά θα μπουν στο χωριό για να αρχίσουν λεηλασίες...
Η πορεία τους στις ορεινές διαβάσεις Πάνω Κερασιάς- Κοκκινόγια, είναι ο πρωταρχικός στόχος τους, για να κατηφορίσουν μετά προς την Παλιά Μιτζέλα, στις ανατολικές πλαγιές του βουνού και να κλείσουν τον κύκλο των επιχειρήσεων.. Εδώ θα μείνουν ολόκληρη την υπόλοιπη μέρα για να ξεκινήσουν την επαύριο 1/4/1944 και να αρχίσουν να ανεβαίνουν στο βουνό δίνοντας μάχες και χτενίζοντας κάθε σπιθαμή γης με σκοπό τη κύκλωση ολόκληρου του βουνού, την εξουδετέρωση του αντάρτικου δυναμικού και την τελική συνένωσή τους με τις γερμανικές μονάδες που επιχειρούν να προωθηθούν από το ανατολικό Πήλιο.
Τα τρία αεροπλάνα που πετούν πάνω από τον πολεμικό χώρο, δίνουν συνέχεια πληροφορίες στα πυροβόλα που βρίσκονται κάτω στα Κανάλια και χτυπούν τώρα αλύπητα τις αντάρτικες θέσεις...
Μία ομάδα εφεδροελασιτών σαν «ελεύθερων σκοπευτών» ποτισμένη από πατριωτική έξαρση, θα επιχειρήσει να δράσει ανεξάρτητη, πολεμώντας όμως με λιανοντούφεκα, για να εξοντωθεί ολοκληρωτικά από την τρομερή γερμανική φωτιά...
Και ανεβαίνουν αγέρωχοι στον πηλιορείτικο ανήφορο που μέχρι την Πάνω Κερασιά είναι γεμάτος από χαμηλή βλάστηση με πουρνάρια... Όμως μετά στην «Κώστα Ράχη» το τοπίο αγριεύει και πυκνά δάση, χιόνια και ομίχλες θα δυσχεραίνουν την πορεία τους. Για να αρχίσουν τώρα εδώ στα «Κοκκινόγια» σκληρές μάχες σώμα με σώμα, με τον κύριο όγκο των ψυχωμένων ανταρτών, που καραδοκούσαν στα περάσματα.
Όλη τη μέρα οι ντουφεκιές και οι ριπές των αυτομάτων, οι φονικές εκρήξεις των χειροβομβίδων ,οι φωνές οδύνης των τραυματιών και τα ουρλιαχτά από τις θανάσιμες μαχαιριές των ανταρτών ,θα σκορπούν το άγριο θανατικό της σκληρής πάλης, που θα αντιβουίζει σε όλες τις γύρω χαράδρες και πλαγιές του παρθένου τοπίου. Το πολύ αίμα που χύθηκε, θα διακόψει τη γερμανική επίθεση για να επιστρέψουν τελικά οι επιδρομείς στις βάσεις τους ,λεηλατώντας πυρπολώντας και καταστρέφοντας στο γυρισμό τους τα δυο χωριά της Άνω και Κάτω Κερασιάς.
Θα κατακάψουν τα πάντα. Και ολόκληρα τα δυο χωριά της Άνω και Κάτω Κερασιάς θα μεταβληθούν σε στοιχειωμένα ερείπια, γεμάτα θρήνο και αποκαίδια. Και ενώ ακόμα οι αιματόβρεχτοι επιδρομείς θα βρίσκονται στη Κάτω Κερασιά κατακαίοντας και λεηλατώντας τα πάντα, εδώ στη Πάνω Κερασιά θα μαζευτούν στη φτωχική καμένη εκκλησία μερικοί δυστυχισμένοι νοικοκυραίοι και λίγοι ακόμη αντάρτες για να προσευχηθούν σε μια συγκινητική λειτουργία που έγινε πάνω στις στάχτες του Ναού των Αγίων Αποστόλων... κι ένα ρίγος εθνικής έξαρσης ,ανάμικτο από μίσος και εκδίκηση από την άνανδρη αυτή καταστροφή του ιερού αυτού ακόμα χώρου, θα συγκλονίσει τις πονεμένες ψυχές των λιγοστών παpευρισκομένων , ενώ η βροντολάλητη ανατριχίλα από την επωδό του εθνικού μας ύμνου θα φθάνει στα ουράνια: «Απ’ τα κόκκαλα βγαλμένη των Ελλήνων τα ιερά...» θα συνταράξει πάνω εδώ αυτόν τον ελεύθερο τόπο με τους λυγμούς και τα δάκρυα από ολόκληρο το μικρό αυτό εκκλησίασμα».
Το Κέντρο Ιστορίας Πολιτισμού Κερασιάς (Κ.Ι.ΠΟ.ΚΕ.) στο πλαίσιο των σκοπών του για την ανάδειξη της Τοπικής Ιστορίας, δημιούργησε ένα video με φωτογραφίες, ντοκουμέντα, που παρουσιάζουν χρονολογικά την εξέλιξη των γεγονότων στην Κερασιά κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής. Η αρχή γίνεται με φωτογραφίες από τη ζωή των Κερασιωτών πριν τον πόλεμο και εξελίσσεται με φωτογραφίες από την οργάνωση της Αντίστασης με την εμφάνιση των πρώτων ανταρτών στην Άνω Κερασιά, την δημιουργία Αναρρωτηρίου, συνεργείου Οπλουργών, την ορκωμοσία του Ανεξάρτητου Τάγματος ΕΛΑΣ Πηλίου στη Γούρα Κερασιάς, τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις των Γερμανών τον Απρίλιο του 1944 και τη μάχη στα Κοκκινόγια με τους αντάρτες του 54ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ. Στη μάχη αυτή, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, οι Γερμανοί με μεγάλες απώλειες υποχώρησαν λεηλατώντας ,καταστρέφοντας και πυρπολώντας την Άνω και Κάτω Κερασιά και δολοφονώντας κατοίκους της.
Η Κερασιά έχει χαρακτηριστεί ως Μαρτυρικό Χωριό (ΦΕΚ 146A/17-8-2009).
Για τη δημιουργία του video ευχαριστούμε :το Αρχείο Στουρνάρα, τον Δημήτρη Βασδέκη, την Κατερίνα Αντωνακάκη, τον Νίκο Παρθένη και τον Θανάση Κατεργάρη.