"Οχι" από το Περιφερειακό Συμβούλιο στο αιολικό πάρκο στο Μαυροβούνι
Ομόφωνα δεκτό έγινε από το Περιφερειακό Συμβούλιο Θεσσαλίας το ψήφισμα διαμαρτυρίας της Συντονιστικής Επιτροπής Πολιτιστικών Φορέων Κεραμιδίου, Κερασιάς και Καναλίων, του Δήμου Ρήγα Φεραίου για για την άδεια για εγκατάσταση και ανάπτυξη αιολικής βιομηχανίας (αιολικού πάρκου) στην θέση "Μαυροβούνι" του Δήμου Ρήγα Φεραίου της Π.Ε. Μαγνησίας.
Αναλυτικά το ψήφισμα:
«Τον Ιούλιο του 2023, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και πιο συγκεκριμένα η Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΔΙΠΑ), με την Α.Π.:ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/54148/3588 απόφασή της, ενέκρινε τους Περιβαλλοντικούς Όρους για τη δημιουργία αιολικού πάρκου από την εταιρεία Ενεργειακή Μαυροβουνίου ΙΚΕ, στη θέση «Μαυροβούνι» του Δήμου Ρήγα Φεραίου της Π.Ε. Μαγνησίας και σε περιοχή η οποία ανήκει κατά ένα μέρος στο Δήμο, και κατά το υπόλοιπο στην Ι.Μ. Φλαμουρίου της Ιεράς Μητρόπολης Δημητριάδος και Αλμυρού. Επίσης, την άνοιξη του 2023 έθεσε σε δημόσια διαβούλευση την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στην θέση «Κόχες» (Βόρειο Πήλιο), θέση γειτονική και συνεχόμενη της θέσης
«Μαυροβούνι». Γίνεται αντιληπτό λοιπόν, ότι το μέγεθος μιας τέτοιας επέμβασης εντός του δασικού οικοσυστήματος στην περιοχή μας είναι καταστροφικό.
Συγκεκριμένα: Η εγκατάσταση θα αποτελείται από 16 ανεμογεννήτριες (Α/Γ) τύπου SIEMENS GAMESA SG5.0-145, ονομαστικής ισχύος 5 MW εκάστη, για την θέση «Μαυροβούνι» και άλλες 9 (Α/Γ) για την θέση «Κόχες». Κάθε μία απ’ αυτές τις ανεμογεννήτριες θα έχει ύψος πύργου 127,5 μέτρα και διάμετρο ρότορα 145 μέτρα. Στη θέση της κάθε ανεμογεννήτριας θα διαμορφωθεί πλατεία εγκατάστασης, εμβαδού περίπου 6 στρεμμάτων (Σ.σ. για να κατανοήσουμε το μέγεθος αυτό θα είναι, όσο ένα γήπεδο ποδοσφαίρου). Σε κάθε πλατεία μετά τη διαμόρφωση, θα πραγματοποιηθεί διάνοιξη ορύγματος θεμελίωσης, σχήματος κυκλικού, με διάμετρο της τάξης των 22 μ. περίπου και βάθους πάνω από 3 μ. Εντός του ορύγματος θα κατασκευαστεί η βάση οπλισμένου σκυροδέματος της ανεμογεννήτριας. Ακόμη, θα κατασκευαστούν τα απαραίτητα κτηριακά και δομικά έργα, γειώσεις και σύστημα αντικεραυνικής προστασίας, περιμετρικός φωτισμός – οδοφωτισμός – φωτισμός κτηριακών χώρων και άλλα. Για την πρόσβαση στη θέση του κυρίως έργου (πολύγωνα εγκατάστασης Α/Γ) θα χρησιμοποιηθεί το υφιστάμενο επαρχιακό οδικό δίκτυο της περιοχής (υφιστάμενη οδός Κανάλια – Κεραμίδι), στο οποίο θα πραγματοποιηθούν 14 τοπικές επεμβάσεις / διαπλατύνσεις. Επίσης, οι εργασίες οδοποιίας περιλαμβάνουν και εργασίες εσωτερικής οδοποιίας (νέας διάνοιξης και βελτίωσης). Το συνολικό μήκος της εσωτερικής οδοποιίας θα είναι 14.005,50 μ.
Σύμφωνα με τα προαναφερθέντα με το έργο αυτό θα υπάρξει αφανισμός σημαντικών στοιχείων που ενισχύουν τη βιοποικιλότητα της περιοχής μας, δεδομένου ότι η εγκατάσταση των Α/Γ αναμένεται να πραγματοποιηθεί στην καρδιά μιας δασικής περιοχής με αιωνόβια δένδρα βελανιδιάς (δρυς), υψηλής φυσικότητας, ενταγμένης στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο «Natura 2000» και πάνω από μια περιοχή ευαίσθητη οικολογικά, όπως είναι η λίμνη Κάρλα. Πιο συγκεκριμένα, οι ευαίσθητες, οικολογικά, αυτές περιοχές βρίσκονται εντός:
- της Ζώνης Ειδικής Προστασίας για την ορνιθοπανίδα (Οδηγία 2009/147/ΕΚ), με κωδικό GR1420006 και ονομασία «Όρος Μαυροβούνι»,
- της Ζώνης Ειδικής Προστασίας για την ορνιθοπανίδα (Οδηγία 2009/147/ΕΚ), με κωδικό GR1430007 και ονομασία «Περιοχή Ταμιευτηρίων Πρώην Λίμνης Κάρλας» και
- της Ειδικής Ζώνης Διατήρησης – Τόπος Κοινοτικής Σημασίας (Οδηγία 2009/147/ΕΟΚ) με κωδικό GR1420004 και ονομασία «Κάρλα -Μαυροβούνι – Κεφαλόβρυσο Βελεστίνου – Νεοχώρι».
Επιπλέον, σύμφωνα με το αναθεωρημένο Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο της Περιφέρειας Θεσσαλίας (Υ-ΠΕΝ/ΔΧΩΡΣ/69722/1108, ΦΕΚ 269/ΑΑΠ/15-11-2018) η περιοχή ανήκει στην «ευρύτερη ζώνη (τόξο Όλυμπος-Όσσα-Μαυροβούνι-Πήλιο- Σποράδες) που συγκεντρώνει σημαντικής έκτασης και αξίας φυσικό απόθεμα, με σημαντικούς ιστορικούς και καθιερωμένους τουριστικούς προορισμούς βουνού και θάλασσας» και εντάσσεται στην «ευρύτερη αναπτυξιακή ζώνη αγροτικών δραστηριοτήτων» (ΦΕΚ 269/ΑΑΠ/15-11-2018) και στην «ευρύτερη ζώνη αναπτυσσόμενου ορεινού τουρισμού» (ΦΕΚ 269/ΑΑΠ/15-11-2018).
Ακόμη, αυτή η περιοχή παρουσιάζει έντονα καρστικοποιημένες γεωμορφές,
τόσο επίγειες (όπως δολίνες κ.α.), όσο και υπόγειες (εντοπίζονται περισσότερα από 15 σπήλαια). Εδώ, εντοπίζεται και το βαθύτερο σπήλαιο της Θεσσαλίας (βάθος – 264μ.) και ένα από τα 30 πιο βαθιά της χώρας μας, το βάραθρο «Βαλότρυπα», που αποτελεί ακίνητο Μνημείο Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς (Σύμβαση για την Προστασία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς, Παρίσι, 1972). Ομοίως και το «Δρακοπήγαδο», που αποτελεί μια από τις πλέον εντυπωσιακές μορφές βαράθρων. Σχετικά με τα σπήλαια πρέπει να σημειώσουμε ότι έχουν ιδιαίτερη επιστημονική, οικολογική, γεωλογική, γεωμορφολογική και αισθητική αξία, συμβάλλουν δε, στη διατήρηση των φυσικών διεργασιών και στην προστασία των φυσικών πόρων. Ενέργειες ή δραστηριότητες που μπορούν να επιφέρουν καταστροφή, φθορά ή αλλοίωση των προστατευόμενων φυσικών σχηματισμών, όπως και των προστατευόμενων τοπίων ή των επί μέρους στοιχείων τους, απαγορεύονται, σύμφωνα με τις ειδικότερες ρυθμίσεις προστασίας της απόφασης χαρακτηρισμού (ν. 1650/86, όπως τροποποιήθηκε με το ν. 3937/11 Διατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις). ”
Παράλληλα, πρέπει να αναφερθεί ότι, η τεχνητή λίμνη Κάρλα έχει χαρακτηριστεί ως «Μόνιμο καταφύγιο άγριας ζωής» (ΦΕΚ 459/2010) και ως «Τοπίο Περιφερειακής Αξίας» («λιμναίο τοπίο με υγροτροπική βλάστηση και ορνιθοπανίδα στα ανατολικά της οποίας αναπτύσσεται το όρος Μαυροβούνι, με μεγάλη ποικιλία βλάστησης» – ΦΕΚ 269/ΑΑΠ/15-11-2018). Ο υγρότοπος της Κάρλας θεωρείται μοναδικό παράδειγμα ανασύστασης λίμνης σε όλη τη Μεσόγειο με προγράμματα παρακολούθησης για την ιχθυοπανίδα σύμφωνα με την Οδηγία 2000/60/ΕΚ. Η λίμνη Κάρλα είναι το πιο σημαντικό περιβαλλοντικό έργο που έχει πραγματοποιηθεί στα Βαλκάνια τα τελευταία χρόνια. Το κόστος της ξεπερνά τα 200 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία προέρχονται από προγράμματα της Ε.Ε., αλλά και από το Ελληνικό Δημόσιο (κατ’ ουσίαν χρήματα των Ελλήνων φορολογουμένων). Η ανάπτυξη του υδροβιότοπου εντός της λίμνης ήταν ένας από τους λόγους, όχι μόνο της δημιουργίας της, αλλά και της ανακήρυξης της ευρύτερης περιοχής, σε περιοχή «Natura». Επίσης, τίθεται και το ερώτημα: μήπως τελικά πληρώσουμε και πάλι πρόστιμα ως χώρα σε περίπτωση ελέγχου από τις αντίστοιχες Ευρωπαϊκές Επιτροπές, αν λάβουμε σοβαρά υπόψη το δελτίο τύπου που εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την 15/02/2023 κατά το οποίο «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Ελλάδα [INFR(2014)4073] λόγω μη συμμόρφωσής της με την οδηγία για τους οικοτόπους (οδηγία 92/43/ΕΟΚ) κατά τον σχεδιασμό έργων αιολικών πάρκων. Σύμφωνα με την οδηγία, όλα τα σχέδια και τα έργα που ενδέχεται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις σε τόπους Natura 2000 πρέπει να υποβάλλονται σε κατάλληλη εκτίμηση των επιπτώσεών τους στους τόπους αυτούς. Ωστόσο, το υφιστάμενο σχέδιο για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με τίτλο «Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας», εγκρίθηκε χωρίς να έχει προηγηθεί εκτίμηση επιπτώσεων. Αυτό σημαίνει ότι τα έργα εγκρίνονται βάσει ενός σχεδίου που δεν συμμορφώνεται με τη νομοθεσία της… Ως εκ τούτου, η Επιτροπή αποφάσισε να απευθύνει αιτιολογημένη γνώμη στην Ελλάδα, η οποία έχει τώρα προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να λάβει τα αναγκαία μέτρα. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Σε περίπτωση λοιπόν, εγκατάστασης της αιολικής βιομηχανίας οι επιπτώσεις σε ανθρώπους, χλωρίδα και πανίδα θα είναι ανεπανόρθωτη. Σπάνια πουλιά, όπως είναι ο φιδαετός, ο μαυροπελαργός, η αετογερακίνα, καθώς και άλλα θα αφανίζονται καθημερινά. Η χλωρίδα στην περιοχή, όπου θα γίνουν οι εργασίες θα εξαφανιστεί. Αξίζει να επισημανθεί ότι, στην περιοχή υπάρχουν αρχέγονα δέντρα, τα οποία και πρέπει να προστατεύονται αυστηρά με βάση την Ευρωπαϊκή στρατηγική για τη βιοποικιλότητα.
Στον άνθρωπο, οι επιπτώσεις από την ηχορύπανση των ανεμογεννητριών, σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (WHO), οδηγούν σε παρεμπόδιση συνομιλίας και επικοινωνίας, σε απώλεια ακοής, διαταραχές στον ύπνο, δυσμενής επίδραση στο καρδιαγγειακό σύστημα και στην ψυχολογία, στην κοινωνική συμπεριφορά, στην απόδοση, στην παραγωγικότητα, στη μείωση της ποιότητας ζωής, καθώς και σε άλλα. Όσον αφορά τα ζώα γνωρίζουμε, όπως προείπαμε για τη θανάτωση πουλιών (αρπακτικών και άλλων) πάνω στις έλικες των ανεμογεννητριών, καθώς και για την επίδραση των υποήχων, που είναι προϊόν των ανεμογεννητριών και είναι αυτοί που επηρεάζουν, τόσο τους ανθρώπους, όσο και τα ζώα.
Επίσης, μεγάλο ζήτημα γεννάται με τον περιορισμό των βοσκοτόπων, ιδιαίτερα μετά τις καταστροφές του καλοκαιριού και του φθινοπώρου. Το καλοκαίρι που πέρασε και πιο συγκεκριμένα τον Ιούλιο του 2023, αρκετά χωριά του Δήμου Ρήγα Φεραίου, αλλά και ο νομός Μαγνησίας σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό, επλήγησαν από τις πυρκαγιές. Τεράστιες ήτανε οι επιπτώσεις των καταστροφικών αυτών πυρκαγιών στους κτηνοτρόφους, στους αγρότες, στους μελισσοκόμους, αλλά και σε άλλους επαγγελματικούς φορείς της περιοχής μας. Από την πυρκαγιά αυτή καταστράφηκαν χιλιάδες στρέμματα καλλιεργήσιμης έκτασης, ζώα, βοσκότοποι, κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, σπίτια, αποθήκες, επαγγελματικός εξοπλισμός, κυψέλες, βιομηχανίες κλπ. Στις καταστροφικές συνέπειες της πυρκαγιάς του Ιουλίου, δυστυχώς προστέθηκαν και οι δύο θεομηνίες (γνωστές ως “Daniel” και “Elias”) του Σεπτεμβρίου 2023, που έπληξαν κυρίως, τα χωριά του Δήμου Ρήγα Φεραίου, του Πηλίου, αλλά και την πόλη του Βόλου. Αγρότες, κτηνοτρόφοι, μελισσοκόμοι, ξενοδόχοι, βιοτέχνες και αρκετοί ακόμη επαγγελματικοί κλάδοι δεν έχουν καταφέρει ακόμη να “επουλώσουν τις πληγές” τους από αυτές τις καταστροφές.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι ακόμη και σήμερα χιλιάδες στρέμματα καλλιεργήσιμης έκτασης και βοσκοτόπων στην παρακάρλια περιοχή, παραμένουν πλημμυρισμένα. Τυχόν εγκατάσταση των ανεμογεννητριών θα οδηγήσει σε απομάκρυνση των κτηνοτρόφων από τις προαιώνιες εστίες τους. Όμως, αλήθεια που μπορούν να πάνε, όταν για χρονικό διάστημα περισσότερο του ενός χρόνου, οι πεδινές εκτάσεις θα είναι πλημμυρισμένες. Αλλά και οι κτηνοτρόφοι του κάμπου και αυτοί βρίσκονται σε αντίστοιχο αδιέξοδο, αφού ούτε στα πεδινά, ούτε στα ορεινά θα μπορούν να στραφούν. Όσο για τις ζωοτροφές, κάτι αντίστοιχο θα συμβεί, αφού όλα είναι μια αλυσίδα. Η μείωση των πεδινών εκτάσεων, λόγω του πλημμυρισμού τους, έχει ήδη οδηγήσει στη μείωση της παραγωγής των ζωοτροφών και στην αύξηση των τιμών τους. Το παραπάνω ζήτημα είναι ένα μόνο πρόβλημα, που αφορά μόνο μια τάξη ανθρώπων. Για τους ανθρώπους του δάσους, όπως είναι οι μελισσοκόμοι, οι υλοτόμοι και οι παραγωγοί του κάρβουνου, μπορεί να μας απαντήσει κανείς; Για τις τοπικές κοινωνίες που έχουν ανοίξει δρόμους τουριστικούς, αλήθεια ποιο θα είναι το μέλλον τους; Τελικώς, ποιο είναι το ενδιαφέρον του Ελληνικού κράτους; Είναι για τον Έλληνα πολίτη ή μόνο για τις εταιρείες που θα αποκομίσουν κέρδη, αφήνοντας στο τέλος ένα δάσος παλαιών ανεμογεννητριών; Κι αν θέλουμε να συνεχίσουμε την σκέψη μας ερωτάται η Ελληνική πολιτεία: ποιο είναι το σκεπτικό να απαγορεύει στον μέσο Έλληνα, που έχει τέσσερα στρέμματα εκτός σχεδίου να κτίσει, ενώ την ίδια στιγμή να χαρίζει στις εταιρείες χιλιάδες στρέμματα, επίσης εκτός σχεδίου, πολλές φορές και σε υψηλής φυσικότητας εδάφη, ενταγμένα σε “natura”, καταστρέφοντας τα ανεπανόρθωτα και μάλιστα δίχως καμίας πρόβλεψης αποκατάστασης του τόπου και του τοπίου;
Βλέποντας όλες τις παραπάνω αποφάσεις και νόμους του Ελληνικού κράτους και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία της περιοχής μας, όπως είναι η τεχνητή λίμνη Κάρλα, το Μαυροβούνι και το Βόρειο Πήλιο, προκύπτει αβίαστα το ερώτημα γιατί όλα αυτά; Προς τι οι αποφάσεις και η ψήφιση των νόμων που προστατεύουν ένα ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον; Προς τι οι πομπώδεις δηλώσεις και εξαγγελίες γι’ αυτό το φυσικό περιβάλλον που είναι υψηλής φυσικότητας; Προς τι οι ατελείωτες ώρες των συσκέψεων σε Συμβούλια Δημοτικά, Περιφερειακά, ακόμη και στην Ελληνική Βουλή; Η επιχειρούμενη προσπάθεια για εγκατάσταση αιολικής βιομηχανίας στην περιοχή μας είναι εξόχως αντιπεριβαλλοντική, ανιστόρητη και μακριά από τον πολιτισμό μας. Είναι αντιπεριβαλλοντική, ακριβώς διότι αντίκειται και αντιβαίνει σε αυτούς τους νόμους που η ίδια η Ελληνική πολιτεία έχει πάρει τόσα χρόνια. Είναι αντιπεριβαλλοντική, διότι ένα προαιώνιο φυσικό περιβάλλον, υψηλής φυσικότητας, ευαίσθητο και σε περιοχή που κατάντη αυτής, βρίσκεται μια λίμνη που η ίδια η Ελληνική πολιτεία, ενώ τη διαφήμισε ως το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό έργο της Μεσογείου, τώρα την οδηγεί σε αφανισμό. Είναι αντιπεριβαλλοντική, διότι πρόκειται να ξεθεμελιώσουν έναν τόπο, τσιμεντάροντάς τον με τόνους τσιμέντου και να αναπτύξουν ένα δίκτυο δρόμων και υποδομών που μετά τη λήξη των εργασιών, αυτός ο τόπος περισσότερο θα θυμίζει Βιομηχανική περιοχή Λαυρίου, παρά δασική περιοχή στο Πήλιο. Είναι ανιστόρητη, διότι αυτή η περιοχή είναι δεμένη με αγώνες Αντίστασης και Ελευθερίας του λαού μας, ένα τόπος που μετά την επέμβαση τίποτα δε θα θυμίζει το πρότερο και περήφανο παρελθόν. Είναι μακριά από τον πολιτισμό μας, διότι ο τόπος αυτός και το τοπίο του, κουβαλά φυσική και πολιτισμική αξία, αφού πάνω του υπάρχει το διαχρονικό ιστορικό αποτύπωμα μιας αμφίδρομης και αέναης σχέσης αλληλεπίδρασης ανθρώπου και περιβάλλοντος.
Για όλα τα παραπάνω, καθώς και για άλλα ακόμη που είναι αδύνατον να περάσουν σε αυτό το κείμενο, δηλώνουμε με το παρόν ομόφωνο ψήφισμα διαμαρτυρίας, απερίφραστα, ότι θα αγωνιστούμε με κάθε μέσο για να αποτρέψουμε την εγκατάσταση αυτού του τερατουργήματος στην περιοχή μας που υπονομεύει τη ζωή μας, την υγεία μας, τη μακραίωνη ιστορία μας, το μέλλον μας. Δεν είμαστε διατεθειμένοι να γίνουμε θυσία στο βωμό του κέρδους και στα συμφέροντα των ολίγων. Η επιβίωση των χωριών μας είναι δικαίωμά μας.
Για τους λόγους αυτούς ζητούμε τη συμπαράσταση και την υποστήριξή σας:
- Για τους κτηνοτρόφους της περιοχής μας.
- Για τους αγρότες μας.
- Για τους μελισσοκόμους μας.
- Για τους υλοτόμους και τους δασεργάτες μας.
- Για τους περιπατητές μας.
- Για τους σπηλαιολόγους μας.
- Για τις κοινωνικές ομάδες και τους επαγγελματίες που βάλλονται από αυτό το έργο.
- Για τον τουρισμό μας.
- Για την χλωρίδα και την πανίδα εντός δικτύου Natura της περιοχής μας.
- Για τις αιωνόβιες βελανιδιές μας, αλλά και για την λίμνη Κάρλα.
- Για τα χωριά μας.
- Για την ιστορία μας.
- Για ένα καλύτερο μέλλον.
- Για ένα καλύτερο και βιώσιμο περιβάλλον στο οποίο θα ήμαστε όλοι εκεί… λέμε:
ΟΧΙ στην εγκατάσταση των ανεμογεννητριών στο Μαυροβούνι του Δήμου Ρήγα Φεραίου της Π.Ε. Μαγνησίας.
Ζητούμε την ουσιαστική παρέμβαση της Περιφερειακής Αρχής στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, έτσι ώστε να σταματήσει την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών στο όρος Μαυροβούνι».
πηγή: taxydromos.gr